Brede welvaart ongelijk verdeeld: jongvolwassenen en migranten blijven achter

Jongvolwassenen, migranten en mensen met een lagere opleiding blijven achter als het gaat om welvaart. Dat blijkt uit het jaarlijkse onderzoek naar 'brede welvaart' van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS).

Het gaat dan niet alleen om inkomen en vermogen, maar ook om bijvoorbeeld gezondheid, welzijn, hun positie op de arbeidsmarkt, leefomgeving en vertrouwen in andere mensen en instituties. In totaal kijkt het CBS naar dertien factoren.

Bij acht van die factoren is de uitkomst ongunstig voor Nederlanders tussen de 25 en 35 jaar. Zij zijn minder dan gemiddeld tevreden met hun werk, de hoeveelheid vrije tijd, hun woning en het leven in het algemeen. Bovendien zijn ze vaker het slachtoffer van criminaliteit en hebben ze nauwelijks vermogen. Wel hebben ze meer vertrouwen in andere mensen en zijn ze bovengemiddeld gezond.

Slechter dan voorheen

De jongeren scoren niet alleen slechter dan oudere generaties, ze scoren ook slechter dan voorheen. Er zijn inmiddels veel minder jongeren (18 tot 25 jaar) en jongvolwassenen (25 tot 35 jaar) die het op minstens zeven indicatoren goed doen dan in 2019.

Dat laatste geldt ook voor mensen van wie minstens een van de ouders buiten Europa geboren is. Net als bij lageropgeleiden gaat het ook al langer relatief slecht met hun brede welvaart.

Haarscheuren in samenleving

Wie niet naar de onderlinge verschillen kijkt, ziet dat de brede welvaart in Nederland over het algemeen nog steeds hoog is, concludeert het CBS. Toch zien de statistici ook een paar punten waar ze minder positief over zijn.

Net als vorig jaar gaat de kwaliteit van de natuur in Nederland achteruit. De diversiteit aan dieren op het land en in het water neemt af, net als die van de vogels in de stad en op het boerenland. Verder gaat het ook minder goed met de kwaliteit van het oppervlaktewater.

Daarnaast ziet het CBS "haarscheuren in het sociaal kapitaal". Daarmee bedoelt het de kwaliteit van sociale verbanden in de maatschappij. Nederland zit op dat gebied nog steeds in de kopgroep van Europa, maar die positie staat wel onder druk. Nederlanders hebben steeds minder contact met familie, vrienden of buren, de animo voor vrijwilligerswerk neemt af en ook het vertrouwen in instituties als de Tweede Kamer daalt.

Vrijwilligerskoning

Toch is Nederland nog steeds de nummer 1 van Europa op het gebied van vrijwilligerswerk en nummer 2 op het gebied van vertrouwen in instituties en het vertrouwen in andere mensen.

Nederland scoort wel slecht op het gebied van stikstofoverschot (nummer laatste) en op het gebied van wonen. Vrijwel nergens in Europa zijn inwoners een groter deel van hun inkomen kwijt aan huur of hypotheek.