De Thai laten duidelijk hun stem horen: prodemocratische oppositie wint verkiezingen

De verkiezingen in Thailand zijn een duidelijke overwinning geworden voor de oppositie. De strijd ging tussen populistische oppositiepartijen en conservatieve partijen die de gevestigde orde en het leger steunen. Na bijna tien jaar hebben de Thai met deze uitslag duidelijk laten blijken dat ze, na bijna twee decennia van legercoups en politieke instabiliteit, iets anders willen dan door het leger gesteund conservatisme.

De progressieve partij Move Forward (Phak Kao Klai) kreeg de meeste stemmen, met vlak daarachter de andere oppositiepartij Pheu Thai (Voor de Thai). De partij van de huidige premier Prayuth Chan-o-cha, Palang Pracharath, eindigde met miljoenen stemmen minder op de vierde plaats. De drie grootste oppositiepartijen veroverden samen zo'n twee derde van de parlementszetels.

Inmiddels is ruim 99 procent van de stemmen geteld. Bijna 80 procent van de Thai die mochten stemmen, heeft dat ook gedaan.

Stabiele regering

De leider van Move Forward, Pita Limjaroenrat, zegt er klaar voor te zijn om de nieuwe premier te worden. "Of je het nou met me eens bent of niet, ik word jullie premier. Of je op mij hebt gestemd of niet, ik zal er voor je zijn."

Ook zegt Limjaroenrat dat hij inmiddels met in ieder geval vijf andere oppositiepartijen contact heeft over het vormen van een coalitie en dat hij positieve reacties op zijn voorstel krijgt. Paetongtarn Shinawatra, de leider van de nummer twee Pheu Thai, heeft al toegezegd een coalitie te willen vormen met Move Forward.

De samenwerking zou 309 zetels opleveren. Volgens Limjaroenrat moeten alle partijen de verkiezingsuitslag respecteren en heeft het geen nut om daartegenin te gaan. Daar sluit Shinawatra zich bij aan: volgens haar moet ook de Senaat, die bestaat uit politici die door het leger zijn aangewezen, de stem van de Thai respecteren. Verder zegt zij er vertrouwen in te hebben dat ze met die ruim 300 zetels een stabiele regering kunnen vormen.

Wijziging grondwet

De winst van de oppositie is nog geen garantie voor een nieuwe premier en dus een ander bewind in het land. Een nieuwe coalitie moet de steun krijgen van de Senaat.

Het is daarom nog niet zeker of Limjaroenrat ook daadwerkelijk de nieuwe premier zal worden. Dat moet blijken uit het precieze aantal zetels. Alleen als de oppositie meer dan 376 zetels haalt, is dat voldoende om bij de stemming in de Senaat de militaire vertegenwoordigers te overtreffen.

Drie jaar na de militaire coup in 2014 waarna Chan-o-cha premier werd, wijzigde de grondwet. Toen kregen naast de 500 verkozen parlementsleden ook 250 militaire vertegenwoordigers een stem bij de keuze van een premier.

Limjaroenrats progressieve Move Forward is een partij van vooral hoogopgeleide jongeren, die zich openlijk verzet tegen de zware straffen voor het beledigen van het koningshuis. Aanhangers van deze partij hopen dat er een eind komt aan de invloed van het leger in de politiek.

Pheu Thai wordt dus geleid door Paetongtarn Shinawatra, dochter van Thaksin Shinawatra, die aan het begin van deze eeuw regeerde, en nicht van Yingluck Shinawatra, die tien jaar later aan de macht kwam. Haar partij rekende vooral op steun van de boeren in het noorden en noordoosten van Thailand.

Deze Thai zijn blij met de uitslag: