RIVM: sigaretten minder aantrekkelijk met donkere kleur of ban op suikers
Het RIVM zegt dat sigaretten minder aantrekkelijk en minder verslavend gemaakt kunnen worden door ze een donkere kleur te geven, of door bepaalde ingrediënten als suikers en smaakstoffen uit sigaretten te halen. Dat blijkt uit een literatuuronderzoek van het instituut.
Volgens het RIVM kunnen de maatregelen bijdragen aan het doel van het Nationaal Preventieakkoord. Daarin staat dat kinderen in 2040 helemaal niet meer roken en dat maximaal 5 procent van de Nederlanders boven de 18 nog rookt.
Een donker uiterlijk van sigaretten zou een wetswijziging vereisen. Nu is in de wet vastgelegd dat een sigaret wit moet zijn, maar het RIVM zegt dat een donkere kleur een betere keuze is om de aantrekkelijkheid te verminderen.
"Witte sigaretten worden ook gezien als een veiliger product", schrijven de onderzoekers. "Donkere kleuren daarentegen worden geassocieerd met een sterke smaak en hogere schadelijkheid." Een andere optie is een verplichte waarschuwing op de sigaret.
Verbod op sigarettenfilters
Een ander idee dat uit het onderzoek komt, is een verbod op sigarettenfilters om te voorkomen dat de indruk wordt gewekt dat sigaretten daarmee minder schadelijk zijn. Een totaalverbod kan ook het milieu beschermen, omdat filters bestaan uit slecht afbreekbare kunststoffen. Bovendien komen stoffen als nicotine en teer die tijdens het roken in het filter achterblijven, ook in de bodem en in het water terecht.
Verder ziet het RIVM wel heil in een verlaging van het nicotinegehalte, van 16 milligram per gram tabak naar 0,4 milligram. Wel moet daarbij volgens de onderzoekers duidelijk worden gemaakt dat de sigaretten niet minder schadelijk zijn, maar alleen dat ze minder verslavend zijn.
En ook het verbieden van stoffen die het roken aantrekkelijker maken, zoals suikers en smaakstoffen, moet wat het RIVM betreft overwogen worden. Die stoffen maken het roken "aantrekkelijker voor beginnende rokers en het moeilijker voor gevestigde rokers om te stoppen", aldus het instituut.
Vitamines
Verder heeft het RIVM in opdracht van het ministerie van Volksgezondheid een lijst opgesteld van stoffen in tabaksproducten en e-sigaretten die verboden zouden moeten worden. Daarbij gebruikt het RIVM als basis al bestaande lijsten uit België en Duitsland.
Op de lijst staan stoffen die de gebruikers het idee geven dat roken en vapen goed zijn voor de gezondheid, zoals vitamines. Ook staan nicotinezouten op de lijst. Die komen veel voor in e-sigaretten. Het kabinet besluit uiteindelijk of de lijst ook in de wet komt.
Staatssecretaris Van Ooijen (Volksgezondheid) schrijft in een brief aan de Kamer dat hij het onderzoek gebruikt bij "de verdere ontwikkeling van het tabaksontmoedigingsbeleid". Hij wijst er wel op dat het verlagen van het nicotinegehalte juridisch niet kan, omdat dat via Europese regels loopt.
Naar verwachting komt de Europese Commissie in 2024 met een voorstel om de tabaksregelgeving te herzien. "Ik zal het rapport en de aanbevelingen van het RIVM meenemen bij de Nederlandse reactie op deze herziening", schrijft hij.
