Verkopen of verbieden? Toekomst van TikTok in VS staat op het spel
Niet eerder stond er in de VS zoveel op het spel voor TikTok. De regering-Biden dreigt met een verbod als TikTok niet wordt verkocht door zijn Chinese eigenaar. Vandaag krijgt TikTok de kans zichzelf te verdedigen: topman Shou Chew verschijnt voor het Amerikaanse Congres.
De situatie doet sterk denken aan drie jaar geleden, toen oud-president Trump ook wilde dat de Chinese techgigant TikTok zou verkopen. Toen mislukte een gedwongen verkoop. Nu lijkt de Amerikaanse overheid beter voorbereid.
Chew sluit aan in een lange rij van tech-ceo's die de afgelopen jaren urenlang zijn gehoord in het politieke theater van Amerika. Beroemd zijn de hoorzittingen die Facebook-oprichter en -topman Mark Zuckerberg moest doorstaan na een groot dataschandaal in 2018. Toch zal het voor Chew anders voelen: van een mogelijk verbod op Facebook was toen absoluut geen sprake.
In het geval van TikTok speelt er meer. Het bedrijf is ook onderdeel van een geopolitieke machtsstrijd tussen de VS en China die al jaren duurt. Telecomgigant Huawei en chipmachinemaker ASML hebben daar ook mee te maken.
TikTokker Emily Koh maakt zich zorgen over het mogelijke verbod:
De onbekende topman
De 40-jarige topman van TikTok is voor velen een onbekende. Hij heeft de baan ook nog niet zo heel lang, pas sinds 2021. De Singaporees studeerde onder meer aan Harvard en diende in het Singaporese leger. Deze week waarschuwde hij in een TikTok-video Amerikaanse gebruikers, inmiddels maandelijks 150 miljoen, dat Amerikaanse politici de app mogelijk willen verbieden.
Die gebruikers zijn de grote troef van Chew. Durft president Biden daadwerkelijk een app te verbieden die zo waanzinnig populair is onder jonge kiezers? Het is een doelgroep die heel belangrijk kan zijn voor zijn herverkiezing volgend jaar.
Chews taak is vandaag voorkomen dat een landelijk verbod dichterbij komt. Dat doet hij terwijl TikTok in de grootste politieke storm van zijn bestaan zit, want niet alleen de VS wantrouwt TikTok. Achter elkaar hebben allerlei landen, Nederland afgelopen dinsdag nog, restricties aangekondigd. Die golden vaak voor medewerkers bij (onderdelen van) de overheid. India en Afghanistan zijn de enige landen met een landelijk verbod.
Bekijk hier het overzicht van landen die restricties hebben ingesteld:
In de VS zijn Democraten en Republikeinen het over veel dingen oneens, maar TikTok is een uitzondering. Zo is er een wetsvoorstel van senatoren uit beide kampen dat ook nog eens kon rekenen op steun van het Witte Huis. Dat voorstel is niet specifiek gericht op TikTok, maar kan wel gebruikt worden om een verbod in te stellen. Zover is het nog niet. Het voorstel wordt vooralsnog vooral gezien als drukmiddel in lopende onderhandelingen tussen de overheid en TikTok.
Bij Amerikaanse politici leven meer zorgen over TikTok, bijvoorbeeld het feit dat kinderen er zoveel tijd op doorbrengen en kunnen meedoen aan gevaarlijke challenges. En uiteraard de vrees dat data van Amerikaanse gebruikers in Chinese handen kunnen komen. Hard bewijs hiervoor ontbreekt en TikTok verzet zich consequent tegen deze aantijgingen. Maar de vraag is of er een antwoord van TikTok denkbaar is dat het enorme wantrouwen kan wegnemen.
Project Texas
Het belangrijkste plan van de app om dat toch te proberen, heet Project Texas en kent ook een Europese variant: Project Clover. Topman Chew zal daar uitgebreid bij stilstaan, blijkt uit zijn vooraf vrijgegeven openingsverklaring. Er is een dochterbedrijf opgezet dat een contract heeft afgesloten met het Amerikaanse techbedrijf Oracle. Al het verkeer van Amerikaanse gebruikers loopt via hun servers. Zij dragen verantwoording voor het algoritme en hebben toegang tot de broncode van de app.
Het toezicht houdt ook in dat Oracle de app distribueert naar de downloadwinkels van iOS en Android, al leveren medewerkers in China nog steeds de programmeercode aan, schrijft The Washington Post.
Dit plan zou voor TikTok de redding moeten zijn, maar de Amerikaanse overheid vindt het dus niet genoeg. Het mogelijke verbod dat nu op tafel ligt, zou het bedrijf moeten dwingen tot een nog ingrijpender stap: verkoop. Of dat lukt is zeer de vraag. Volgens TikToks ceo is het geen oplossing. China zal daarnaast toestemming moeten geven voor de verkoop. De inschatting is dat het land daar niet toe bereid is.
