Suriname hoopt dat olie de economie weer vlot kan trekken
Suriname is rijk aan grondstoffen, aan goud, bos en vruchtbare grond. Volgens de Wereldbank zou het land in potentie het zeventiende rijkste land ter wereld kunnen zijn. Er zijn een paar multinationals in Suriname die aan goudwinning doen, maar het zijn veelal ook vooral de particuliere eigenaren van goud en houtconcessies die rijk worden van de grondstoffen.
Zij hebben vaak machtige posities in de politiek en bekleden topposities in het bedrijfsleven. Belasting betalen ze nauwelijks en dus leveren de grondstoffen nauwelijks iets op voor de staatskas.
Economie uit balans
Econoom Winston Ramautarsing is ondervoorzitter van de gezaghebbende Vereniging van Economisten in Suriname (VES) en waarschuwt de regering al sinds hun aantreden in 2020 dat de economie volledig uit balans is. In Paramaribo is dat goed te zien.
Sommige mensen hebben grote huizen en dure auto's en leven in weelde, maar het is een kleine groep. Het merendeel van de Surinamers, de arbeiders en de mensen in loondienst, betalen wel belasting en van hen wordt verwacht dat ze de broekriem strakker trekken.
De onvrede over de economische crisis, de hoge inflatie van meer dan 50 procent, vriendjespolitiek en wanbeleid leidden tot de grote uitbarsting van 17 februari, toen een vreedzaam anti-regeringsprotest van duizenden mensen uitliep op chaos.
Het parlement werd bestormd, er werd geplunderd en vernield. Het was een wake-upcall voor de regering. Een 'markering', noemt minister Raghoebarsing van Financiën het, waarbij duidelijk werd: dit moet anders.
Staatsschuld van 4 miljard dollar
Er is sinds het aantreden van president Santokhi in 2020 steun gezocht bij het IMF om uit de grootste problemen te komen. Santokhi kwam aan de macht en nam een staatschuld van meer dan 4 miljard Amerikaanse dollar over van zijn voorganger Bouterse.
Het IMF verstrekt Suriname een lening, maar eist daarvoor wel dat er bezuinigd wordt en dat de inkomsten omhoog gaan. In het hervormingsplan van de regering staat ook dat de opbrengsten uit de goud- en houtsector moeten terugvloeien naar de staatskas en dat er belastingen geïnd moeten worden.
Hoop op olievondsten
Minister Raghoebarsing wil nu alle sectoren daartoe ook in kaart brengen en gaan werken aan de inkomstenverhogende methodes. Ondertussen heeft Santokhi de hoop gevestigd op geld uit de olievondsten die zijn gedaan voor de kust. Alleen loopt dat nog niet zo'n vaart, want het Franse olieconcern Total heeft het besluit om daadwerkelijk te investeren in de olie al herhaaldelijk uitgesteld.
Het vermoeden is dat er rond de zes miljard barrels gewonnen kunnen worden, maar voor Total is nog niet zeker of het rendabel genoeg is om miljarden te investeren. De verwachting is dat er later dit jaar een besluit valt.
President Santokhi hoopt wel dat er geïnvesteerd wordt, want dan zou Suriname uit de problemen kunnen komen. Maar economen zoals Ramautarsing waarschuwen dat de regering zich niet zo op die olie moet richten. Het zou beter zijn als Suriname zich focust op wat er al is aan rijkdommen, zoals de grondstoffen. Dat kan Suriname geld opleveren, mits het dus niet langer in de informele sector verdwijnt.
Vertrouwen in Santhoki
Toch is het vooruitzicht dat er mogelijk olie gaat worden opgepompt positief genoeg voor investeerders, zo blijkt uit een haventerminal die momenteel wordt gebouwd nabij de Surinamerivier. Ondertussen blijft het dagelijks leven voor veel Surinamers zwaar, omdat de koers van de Surinaamse dollar nog steeds zwak is en prijzen in de winkels stijgen.
Het vertrouwen in president Santokhi is laag. Hij probeert dat nu te herstellen doordat hij na de rellen is begonnen met een zogeheten nationale dialoog met verschillende organisaties, vakbonden en het maatschappelijk middenveld. Maar Ramautarsing betwijfelt of het Santokhi zal lukken om het tij te keren. Het stabiliseren van de economie is veel belangrijker.
Eerder maakten we deze video over de economische situatie in Suriname:
