Zelensky wil in Brussel 'Europese toekomst Oekraïne verzilveren'
Nog voor het begonnen is, wordt het al bestempeld als 'historisch', het bezoek van de Oekraïense president Zelensky aan Brussel. Vanmorgen spreekt hij hoogstwaarschijnlijk in een speciale zitting het Europees Parlement toe, later schuift hij aan bij de 27 regeringsleiders op de EU-top. Het is bijna een jaar geleden dat Rusland zijn buurland binnenviel.
De president bracht in december een bliksembezoek aan Washington en reisde gisteren naar Londen en naar Parijs waar hij onder anderen de Duitse bondskanselier Scholz ontmoette. Hij reist nu door naar het hart van de Europese Unie, daar waar hij zijn land zo graag bij wil laten horen. Sinds juni vorig jaar is Oekraïne kandidaat-lid van de Europese Unie, maar het heeft de ambitie binnen een paar jaar volwaardig lid te zijn. Een ambitie die volgens veel landen, waaronder Nederland, niet reëel is omdat het toetredingsproces in de regel veel meer tijd kost.
Het verlangen naar snelle toetreding is volgens Oekraïnekenner Hubert Smeets een van de redenen voor Zelensky's komst. "Hij wil in Brussel zo veel mogelijk toezeggingen over de toetreding verzilveren. Hij weet heel goed dat er weerstand is. Maar hoe meer voldongen feiten hij komende tijd kan scheppen, hoe beter. Hoe minder Europese bestuurders zich nu al tegen een lidmaatschap durven uit te spreken, des te beter", aldus Smeets.
Strijd tegen corruptie
De afgelopen weken ontsloeg de Oekraïense president tal van topfunctionarissen die verdacht worden van corruptie. Geen toeval, denkt Smeets. "Op die manier beperkt Zelensky de ruimte voor Nederlandse scepsis en die van andere landen over een Oekraïense toetreding. En hij beperkt de ruimte voor de oude elites in Oekraïne om na een eventuele wapenstilstand de oude corrupte gewoontes weer op te pakken."
Smeets meent dat Zelensky met zijn bezoek wil laten zien dat Europa er ook toe doet "zij het een pietsie minder dan Amerika". Dat is om twee redenen belangrijk, zegt Smeets. "Hij moet de Oekraïne-vermoeidheid vóór blijven. En hij moet het Kremlin tonen dat de wereld verdeeld is: het armere deel van de wereld steunt Moskou, het rijke Westen staat aan de kant van Kiev."
In het Europees Parlement hangt al dagen een opgewonden sfeer over de komst van de Oekraïense president. Kort na de inval van Rusland sprak Zelensky het Europees Parlement ook al eens toe, toen per videoverbinding. Thijs Reuten, Europarlementariër van de PvdA, noemt het optreden van destijds ontzettend indrukwekkend. "En nu komt hij zelf. Dat hij Kiev verlaat om Brussel te bezoeken, toont het grote belang dat Oekraïne hecht aan zijn Europese toekomst. En dat is een enorm compliment voor de EU", zegt Reuten.
VVD-Europarlementariër Malik Azmani denkt dat Zelensky vooral komt om te wijzen op het belang van wapenleveranties voor het op handen zijnde Russische voorjaarsoffensief waar velen voor vrezen. Hij noemt het wrang dat het nodig is om deze oproep te doen. "Het is bijzonder dat de voorman van deze oorlog op ons eigen continent, die ook onze strijd is, naar Brussel komt."
Eensgezind
De Europese lijsttrekker van JA21, Rob Roos, is eerder teruggekeerd van een werkbezoek aan Sofia om bij de speciale zitting te kunnen zijn. Hij vindt het goed dat Zelensky door naar Brussel te komen de oorlog onder de aandacht blijft houden. "We moeten de eenheid bewaren. Ik denk niet dat Poetin verwacht had dat we zo eensgezind zouden zijn. Normaal streeft iedereen naar eigenbelang, maar als het er echt op aankomt, kunnen we eensgezind zijn."
Na de speciale zitting in het Europees Parlement gaat Zelensky even verderop langs bij de Europese top, waar hij al vaker vanuit Kiev zijn verhaal deed. Nu is hij er voor het eerst fysiek bij. Ongetwijfeld om ook bij de 27 regeringsleiders aan te dringen op meer en betere wapens, die nodig zijn in de strijd tegen de Russen.
