Meer aandacht voor kosten menstrueren, maak hier zelf de rekensom

• Charlotte Klein

  redacteur Economie

• Sjoerd Mouissie

  Datajournalist

De helft van de wereldbevolking heeft ermee te maken: menstrueren. Naast de fysieke ongemakken die het kan opleveren, leidt het ook tot kosten. Bijvoorbeeld voor tampons en inlegkruisjes, maar ook voor pijnstillers of anticonceptie. Volgens een onderzoek van het Amerikaanse onderzoeksbureau OnePoll kun je gemiddeld in een mensenleven bijna zo'n 6000 dollar uitgeven aan menstrueren.

"Er is veel onbegrip en onwetendheid over de kosten van menstrueren", zegt gynaecoloog Marlies Bongers. "'Dat kost toch heel weinig?', hoor je dan. Maar als je het niet breed hebt en je hebt twee dochters, kan dat behoorlijk aantikken. Daarbij zijn het kosten die alleen vrouwen en andere mensen met een baarmoeder treffen, en dat maakt het oneerlijk."

Maar algemene gemiddelde cijfers zijn erg lastig, doordat er veel variabelen zijn. Hoe hevig iemand menstrueert bijvoorbeeld, of wat voor anticonceptie iemand gebruikt. De NOS heeft nu een tool ontwikkeld waarmee de individuele kosten toch te berekenen zijn, bij benadering.

Menstrueren en de kosten daarvan zijn steeds meer onderwerp van discussie. Niet alleen vanwege de taboes over het onderwerp, maar ook vanwege menstruatiearmoede en het 'oneerlijke' aspect daarvan.

Artsen die de NOS heeft gesproken, wijzen erop dat kosten rondom menstruatie de enige medische uitgaven zijn die uitsluitend mensen met een baarmoeder treffen. "Er is geen mannelijk equivalent", zegt Bongers.

Zo kunnen mannen ongemakken en kosten hebben door bijvoorbeeld scheren, prostaatproblemen of erectiepillen, maar dat geldt niet voor alle mannen en er is ook niet altijd een medische noodzaak. Bij menstrueren ligt dat - uitzonderingen daargelaten - anders.

"We vinden het doodnormaal dat er bijvoorbeeld op openbare plekken voor iedereen wc-papier beschikbaar is", zegt Bongers. "Maar we verwachten wel dat meisjes zelf hun maandverband meenemen. Dat is toch apart?"

Gynaecoloog John Dawson zegt dat in zijn veertigjarige loopbaan is gebleken dat verreweg de meest voorkomende klachten bij vruchtbare patiënten menstruatiegerelateerd zijn.

Wat hij meermaals heeft meegemaakt: vrouwen die met tissues of theedoeken hun menstruatie opvangen. "Ik denk dat iedere gynaecoloog vrouwen in de praktijk heeft gehad die niet de goede middelen hadden. Daar komt dan dubbele schaamte bij kijken, die van menstrueren én die van armoede."

Monique is die schaamte inmiddels voorbij. In de video vertelt ze over keuzes die ze vroeger moest maken:

Dawson is dan ook groot voorstander van het gratis maken van producten voor mensen met een kleine portemonnee. "Het leidt tot ongemak en sociale beperkingen. Iemand durft niet naar werk of naar school te gaan. Ik ben eigenlijk verbaasd dat we het hier nu pas over hebben."