CBS: geen oversterfte in laatste twee weken januari
In de laatste twee weken van januari was er in Nederland geen oversterfte meer. Het is voor het eerst in ongeveer een jaar dat meerdere weken geen oversterfte is geregistreerd, blijkt uit voorlopige CBS-cijfers.
Oversterfte is het verschil tussen het aantal verwachte doden (gemiddeld zo'n 150.000 per jaar) en het aantal mensen dat daadwerkelijk overlijdt.
In de hele maand januari overleden bijna 15.000 mensen, meldt het statistiekbureau. In de eerste twee weken van januari was er nog sprake van oversterfte, maar in de derde en vierde week daalde het aantal doden juist sterk. In de derde week van januari zakte de sterfte binnen de bandbreedte en in de laatste week overleden er naar schatting 81 mensen minder dan verwacht.
De doodsoorzaken van de mensen die vorige maand zijn overleden zijn nog niet bekend bij het CBS. Het is wel bekend dat het aantal coronabesmettingen in januari is afgenomen. Ook het aantal griepgevallen neemt sinds een aantal weken weer af.
Overledenen per week in 2023 (bron: CBS) Week 4 van 2023 is een schatting.
| overledenen | verwachte overledenen | |
| Week 1 | 4014 | 3346 |
| Week 2 | 3843 | 3382 |
| Week 3 | 3630 | 3415 |
| Week 4 | 3383 | 3464 |
In december overleden nog meer mensen dan verwacht, in alle weken. Die maand overleden wekelijks gemiddeld 800 mensen meer dan verwacht. In de hele maand januari waren dat er gemiddeld 300 per week.
In heel 2022 was ook nog sprake van oversterfte: in totaal overleden ongeveer 170.000 mensen, zo'n 14.500 sterfgevallen (9 procent) meer dan verwacht.
De oversterfte in 2022 was wel iets lager dan in 2020 en 2021, toen Nederland nog volop met covid-19 kampte. Maar er kwamen vorig jaar nog altijd meer mensen te overlijden dan voor de coronapandemie, zelfs in vergelijking met de jaren 2015 en 2018 waarin een zware griepgolf heerste.
Belangrijke oorzaken voor de oversterfte waren de griep en corona, bleek uit CBS-jaarcijfers. Maar dat is nog geen volledige verklaring. Daar worden verschillende onderzoeken naar gedaan.
Het Centraal Bureau voor de Statistiek en het RIVM deden vorig jaar onderzoek naar de vraag waarom er eind 2021 zo'n 3400 mensen (geen coronapatiënten) meer dan normaal kwamen te overlijden. Een verklaring vonden ze niet, maar het werd wel duidelijk dat de coronavaccins niet hebben geleid tot meer sterfte.
Volgens de onderzoekers waren er geen aanwijzingen dat in de Nederlandse bevolking een verhoogde kans op overlijden bestaat in de weken volgend op covid-19-vaccinatie. Het RIVM stelde zelfs vast dat gevaccineerden in de eerste acht weken na de prik een verlaagd risico hebben op overlijden aan andere oorzaken dan covid-19.
Of dat aan het vaccin te danken is, is niet duidelijk. Mogelijk hadden gevaccineerden op voorhand al een betere gezondheid dan mensen die geen prik haalden, aldus het RIVM.
