Kabinetscrisis Israël dreigt na uitspraak hooggerechtshof

De Israëlische minister Aryeh Deri moet zijn post opgeven, oordeelt het hooggerechtshof. Deri. Het invloedrijke hoofd van de ultra-orthodoxe Shas-partij werd vorig jaar voorwaardelijk veroordeeld voor belastingfraude. Die veroordeling maakt volgens het hof dat hij geen kabinetspost zou mogen bekleden.

Om gevangenisstraf te ontlopen heeft hij toentertijd bovendien beloofd dat hij nooit meer zou terugkeren in de politiek.

In een reactie op het oordeel van het hof zegt Deri dat hij niet van plan is af te treden. Hij is vicepremier, minister van Binnenlandse Zaken en minister van Volksgezondheid.

Het oordeel kan leiden tot de eerste kabinetscrisis voor de coalitie van premier Netanyahu. Die is in het parlement afhankelijk van de steun van de Shas-partij. De coalitie heeft 64 van de 120 zetels, waarvan Shas er elf bezet.

Debat op scherp

Ook verscherpt dit het debat over de macht en onafhankelijkheid van justitie in Israël. De ultra-rechtse regering wil de invloed van het hooggerechtshof fors inperken, ten gunste van het parlement. Tienduizenden Israëliërs gingen daarom afgelopen tijd de straat op; zij waarschuwen dat de democratische rechtsstaat ermee wordt ondermijnd.

Onlangs werd een wetswijziging doorgevoerd die het verbod op regeringsdeelname door een veroordeelde ongedaan maakt. Dat maakte de weg vrij voor Deri om minister te worden. Het hooggerechtshof zet daar nu dus een streep door. Het is nu aan Netanyahu of hij zijn vicepremier ontslaat of de strijd met justitie verhardt.

Deri werd in 2000 ook al eens veroordeeld, voor onder meer omkoping en fraude. Hij kreeg een gevangenisstraf van drie jaar, waarvan hij 22 maanden uitzat. Eind 2012 keerde hij terug als leider van de Shas-partij, waarvan hij een van de oprichters was. Hij werd gekozen in het parlement, de Knesset.