Duitse minister roept in Den Haag op tot tribunaal om Russische leiders te berechten

De internationale gemeenschap moet een speciaal tribunaal oprichten dat Russische leiders kan vervolgen voor de agressie tegen Oekraïne. Dat zei de Duitse minister van Buitenlandse Zaken Annalena Baerbock in een toespraak voor de Haagse Academie voor Internationaal Recht.

"Poetin moet weten dat zijn agressie niet zonder gevolgen zal blijven", zei Baerbock. Duitsland is met Oekraïne en andere bondgenoten in gesprek over zo'n tribunaal, dat zou moeten werken op basis van het Oekraïense strafrecht.

Om onpartijdigheid te garanderen zou het tribunaal volgens Baerbock niet in Oekraïne zelf moeten worden gevestigd. Ook zouden de rechters en aanklagers uit verschillende landen moeten komen.

Kinderontvoeringen

Baerbock vindt net als haar Nederlandse collega Hoekstra (Buitenlandse Zaken) dat een van de ernstigste oorlogsmisdaden die Rusland pleegt het ontvoeren van duizenden kinderen uit bezet Oekraïens gebied is. Die kinderen worden dan ter adoptie aangeboden aan Russische echtparen.

"Deze kinderen worden gescheiden van hun ouders, gedwongen naar Rusland gebracht en vaak gehersenspoeld", zei Hoekstra op een gezamenlijke persconferentie. "Ze moeten zo snel mogelijk terug. Ze zijn Oekraiëns en blijven Oekraïens." Baerbock noemde het een internationaal misdrijf gepleegd door Rusland. De schuldigen moeten voor het tribunaal gebracht worden.

Los van het Internationaal Strafhof

Ook Nederland en de EU zijn voorstander van zo'n tribunaal, dat los van het Internationaal Strafhof zou moeten opereren. Dat is noodzakelijk, omdat Rusland het hof in Den Haag niet erkent. De route via de VN-Veiligheidsraad biedt ook weinig soelaas, omdat Rusland daarin vetorecht heeft. Baerbock zegt dat Oekraïne zich daardoor terecht zorgen maakt dat de Russische agressie onbestraft blijft.

Vorige maand zei minister Hoekstra dat Nederland gastland wil worden van zo'n 'agressietribunaal'. Eerder zei Eurocommissaris Reynders van Justitie te verwachten dat de vervolging van alle verdachten decennia gaat duren. Daarbij refereerde hij aan Rwanda, waar nog altijd onderzoeken worden geopend naar verdachten van de genocide in de jaren 90.

"Dit tribunaal is bedoeld om de leiders van Rusland te berechten", zei internationaal strafrechtdeskundige Marieke de Hoon vorige maand tegen de NOS. "Mensen als Poetin, de ministers van Buitenlandse Zaken en Defensie, misschien nog wat andere militaire kopstukken. De beperkte groep die in staat is te beslissen dat Rusland zo'n oorlog begint."

Volgens De Hoon heeft zo'n tribunaal wel degelijk nut, ook al zou Rusland het niet erkennen en het niet zou lukken om Russische leiders te berechten. "Als je het helemaal niet doet, blijft veel leed onbestraft. De waarde van zo'n tribunaal zit 'm erin dat je een groep rechters de kans geeft bewijs te wegen. Dat is belangrijk voor de geschiedenisboeken van de toekomst."