Zorgen om gezondheid Navalny: artsen, familie en Duitse regering slaan alarm

• 

  Iris de Graaf

  Correspondent Rusland

De Russische autoriteiten moeten "met spoed" medische hulp verlenen aan de Russische oppositiepoliticus Aleksej Navalny. Dat zegt de Duitse regering vandaag in een verklaring. Volgens een woordvoerder is de toestand van Navalny kritiek, gezien de "onmenselijke gevangenisomstandigheden en eenzame opsluiting".

Deze week namen de zorgen over de gezondheid van Navalny toe, nadat hij op Oudjaarsdag werd overgeplaatst naar een krappe isoleercel. Het is de tiende keer sinds het begin van zijn gevangenisstraf dat de prominentste tegenstander van president Poetin "eenzame opsluiting" krijgt opgelegd voor een vergrijp. Eerder ging dat om zaken als het niet goed dichtknopen van zijn gevangenisuniform, of om tandenpoetsen op het verkeerde moment.

Dit keer was er sprake van een ernstig vergrijp, stelt de gevangenisdirectie: op Oudjaarsdag heeft Navalny zijn gezicht 36 minuten eerder dan was toegestaan gewassen. De straf die hij daarvoor kreeg is 15 dagen eenzame opsluiting.

"Daarmee werden mijn plannen voor een fancy nieuwjaar geruïneerd", schreef Navalny's team uit zijn naam op Instagram. "En ik had er nog wel speciaal een zak chips en een blikje vis voor opgespaard." Navalny zei verder dat hij verkouden was en wenste zijn volgers een gezond 2023 toe. "Word niet ziek in het nieuwe jaar!", schreef hij met een knipoog-emoji.

Maar zelf werd hij vrij snel ziek. Woensdag liet Navalny weten dat hij koorts had en griep, maar dat hij geen medicijnen kreeg. Navalny beschuldigt de autoriteiten ervan dat ze hem opzettelijk hebben besmet door "een zieke man" bij hem in zijn cel te plaatsen. Hij spreekt in dat verband van een "bacteriologisch wapen". Volgens zijn advocaten is er sprake van een griepuitbraak in de strafkolonie waar Navalny ten oosten van Moskou wordt vastgehouden.

Niet lang daarna stuurden meer dan 200 Russische artsen, in een zeldzame uiting van openbare kritiek, een petitie naar president Poetin. Ze eisen dat hij aan de misstanden rond Navalny een einde maakt. In de open brief, die gepubliceerd werd op het onafhankelijke platform Meduza, uiten artsen hun "grote bezorgdheid over het leven en de gezondheid" van de oppositiepoliticus. Ook schreven ze dat "de weigering van de Federale Penitentiaire Diensten om de noodzakelijke medicijnen te verstrekken, het leven van Navalny rechtstreeks bedreigt".

Een dag later zocht zijn vrouw, Joelia Navalnaja, de publiciteit. Zij riep via sociale media de gevangenisfunctionarissen ertoe op haar zieke echtgenoot zo snel mogelijk medicijnen te geven.

Critici van Navalny lieten snel van zich horen: een verkoudheid of een griepje, dat was zo erg toch niet? Navalnaja rekende daar snel mee af: "Voor al die mensen die zeggen; wat een onzin, iedereen is wel eens verkouden. Dat klopt", schreef ze op Instagram. "Toch is er een verschil. Normaal is iemand thuis ziek, waar familie thee en medicijnen kan brengen, en waar je er binnen week weer bovenop bent".

Ze vervolgt: "Stel je nu eens voor dat je opgesloten zit in een kooi van twee bij drie meter en dat ze opeens een zieke bij je plaatsen zodat je verkoudheid erger wordt en je ook nog eens griep krijgt. Dat ze je om 06.00 uur op laten staan en ervoor zorgen dat je de hele dag niet kunt liggen, ook al heb je koorts."

Ook de Duitse regering slaat dus alarm. Navalny werd in de zomer van 2020 in een ziekenhuis in Berlijn behandeld, nadat hij was vergiftigd aan boord van een vliegtuig boven Siberië.

"Navalny heeft dringend medische hulp nodig, zoals tal van Russische artsen hebben aangegeven. We roepen de Russische autoriteiten ertoe op deze onmiddellijk en volledig te verstrekken", zei een Duitse regeringswoordvoerder. Berlijn herhaalde dat Navalny moet worden vrijgelaten en noemde zijn gevangenschap het uitvloeisel van een "politiek gemotiveerd vonnis".

De nationale en internationale ophef lijkt enigszins effect te hebben. Navalny's advocaat Kobzev schreef gisteren op Twitter dat vooral de petitie van 200 artsen indruk heeft gemaakt op de directie van de gevangenis. "Ze begonnen direct rond te rennen en zijn temperatuur op te nemen, maar verder gebeurt er vrij weinig", zegt Kobzev. Toch sloot hij positief af: "Het belangrijkste is dat Navalny's toestand niet langer verslechtert. Hij krijgt nu antibiotica en meer heet water. Twee kopjes per dag".