James Webb-telescoop bevestigt bestaan exoplaneet

Onderzoekers van de Johns Hopkins Universiteit in de VS hebben met de James Webb-telescoop het bestaan van een exoplaneet bevestigd. Een exoplaneet is een planeet die in een baan rond een ster elders in de Melkweg draait. Eerder zijn al exoplaneten ontdekt, maar dat was met andere telescopen en niet met deze nieuwe ruimtetelescoop.

Het hemellichaam met de weinig tot de verbeelding sprekende naam LHS 475 b is ongeveer net zo groot als de aarde, meldt NASA. De rotsachtige bol zweeft relatief dichtbij de onze, op zo'n 41 lichtjaar, in het sterrenbeeld Octant.

Geen twijfel

Volgens de ruimtevaartorganisatie kon de telescoop de exoplaneet makkelijk waarnemen na eerder onderzoek waarin het bestaan ervan werd vermoed. "Er is geen twijfel dat de planeet bestaat. De laatste gegevens van Webb bevestigen dit", zegt de leider van het onderzoeksteam, Jacob Lustig-Yaeger.

Dat het om een kleine rotsachtige planeet gaat, leidt tot enthousiasme bij de onderzoekers. Het leert wetenschappers meer over het ontstaan van rotsplaneten.

"Deze eerste waarnemingsresultaten van een rotsachtige planeet ter grootte van de aarde openen de deur voor vele toekomstige mogelijkheden om de atmosfeer van rotsachtige planeten met Webb te bestuderen", zegt de directeur van de afdeling Astrofysica van NASA.

"Webb brengt ons steeds dichter bij een nieuw begrip van aardachtige werelden buiten het zonnestelsel, en de missie is nog maar net begonnen."

Het team wist niet alleen het bestaan van de planeet te bevestigen, ook zijn er al wat feiten bekend. Zo is duidelijk dat het er een paar honderd graden warmer is dan op aarde. Als het de wetenschappers lukt om wolken waar te nemen, zou dat betekenen dat de planeet op Venus lijkt. Die heeft een CO2-atmosfeer en is in een dikke wolk gehuld.

Verder zweeft de planeet dicht bij zijn ster. In twee dagen tijd is een baan rond de ster voltooid. Geen enkele planeet in ons zonnestelsel bevindt zich zo dicht bij de zon.

Atmosfeer

De ster van LHS 475 b is overigens een rode dwergster en is veel koeler dan onze zon. Daarom denken de wetenschappers dat het mogelijk is dat de planeet toch een atmosfeer heeft. Of er daadwerkelijk gassen om de planeet zitten, is nog niet duidelijk.

Verschillende samenstellingen van atmosferen kunnen de onderzoekers al wel uitsluiten. "Er kan geen dikke, door methaan gedomineerde atmosfeer zijn, zoals bij de maan van Saturnus, Titan", zegt Lustig-Yaeger.

Een zuivere CO2-atmosfeer, net als bij Venus, zou dus wel kunnen. Maar dat is volgens de onderzoekers moeilijk te detecteren. Om die te kunnen onderscheiden van helemaal geen atmosfeer moeten nog preciezere metingen worden verricht. Naar verwachting wordt komende zomer meer bekend over de atmosfeer. Dan staan er meer onderzoeken op de planning.