Blijdschap maar ook vrees in Hongkong: de grens met China is weer open
Ruim duizend dagen na de start van China's draconische zerocovidbeleid kijkt het land weer naar buiten. Even resoluut als de grenzen destijds werden dichtgegooid, gaan ze nu weer open. In Hongkong leidt de plotselinge heropening tot vreugde, maar ook tot zorgen nu het aantal coronabesmettingen door het dak gaat.
In de trein vanuit Hongkong naar de grens met China heerst een jubelstemming. "Voor het eerst in drie jaar gaan we weer die kant op", zegt één van de passagiers, een Hongkonger met een Chinese partner. Eenmaal aan de grens met Shenzhen, bij Lok Ma Chau, valt op dat de zo kenmerkende beschermende witte pakken plotsklaps verdwenen zijn. Van de douanebeambten tot de politieagenten en vrijwilligers: de duikbrillen zijn afgezet, iedereen loopt weer rond in zijn oude werkkloffie. Alleen spatschermen en mondkapjes herinneren nog aan covid.
PCR-testen zijn nog nodig, maar China geeft weer paspoorten uit, strenge quarantaines behoren tot het verleden. 'Hongkongse landgenoten, welkom terug in Shenzhen', staat op een groot reclamebord bij de uitgang van de opvallend soepele grensovergang. Voor corona gingen hier jaarlijks tientallen miljoenen mensen de grens over. Die aantallen zijn vooralsnog ver weg.
Boosterprik voor Hongkongers
"Een familielid is ziek, die heeft corona", zegt een vrouw, die een grote koffer bij zich heeft. "Niets aan te doen met de heropening, ik ben blij dat ik er nu in elk geval makkelijk naartoe kan." Een jonge studente uit China, die de trein instapt richting Hongkong, sluit zich daarbij aan. "Blij dat de quarantaine eraf is", zegt ze. "Morgen begint mijn studie."
Druk is het dit weekend ook op het basketbalpleintje aan de Javastraat in Hongkong, waar de lokale gezondheidsdiensten hun prikken zetten. In de eerste dagen van december, kort voor de versoepelingen in China, werden dagelijks ruim 10.000 mensen gevaccineerd. In de laatste dagen van de maand lag dat bijna twee keer zo hoog.
"De booster biedt betere bescherming tegen de laatste varianten", zegt een man in de rij daarover, die net als de meeste wachtenden al drie prikken heeft gehad. Sinds enkele weken kunnen Hongkongers hier ook het vaccin halen van Pfizer, aangepast voor omikron. Betrouwbare data zijn schaars. Maar voor zover bekend, zijn de varianten die nu in China rondgaan, net als in de rest van de wereld, subvarianten van omikron.
"Het is één van de overwegingen", zegt een vrouw, gevraagd of de Chinese heropening een rol speelt bij de keuze te vaccineren. Voor een 80-jarige Hongkonger, die zich voorstelt als James, staat buiten kijf dat dit het moment is voor een boosterprik. "In de nabije toekomst komen er mogelijk veel Chinezen naar Hongkong." Vooral tijdens Chinees Nieuwjaar, dat over twee weken van start gaat, worden veel Chinezen verwacht. "Misschien zitten daar veel zieke mensen tussen."
Koortsremmende middelen uitverkocht
Op luchthavens waar passagiers uit China bij aankomst worden getest op corona, zoals in Italië, Taiwan en Zuid-Korea, bleek een vijfde tot de helft van de passagiers positief. Nederland test niet op Schiphol, al eist het wel dat reizigers uit China vanaf dinsdag voorafgaand aan de vlucht een negatief coronabewijs kunnen laten zien. Voor Hongkong is een zelftest al genoeg, maar daarop wordt niet gecontroleerd.
Voor Tim, die in tegenstelling tot het gros van de mensen die zich laat prikken jonger is dan 50, is de onzekerheid over de daadwerkelijke schaal en varianten de belangrijkste reden om zich te laten boosteren. "Van de buitenkant kun je niet zien wie er wel of geen covid heeft." Los van de hernieuwde urgentie plannen sommigen hun prikafspraak ook maar vast in uit angst dat de centra straks druk zijn met Chinese vaccintoeristen, die in eigen land geen toegang hebben tot de beter beschermende mRNA-vaccins.
Speuren is het nu al naar ibuprofen en andere koortsremmende middelen in Hongkong: uitverkocht op veel plekken. "We wachten op nieuwe voorraden", zegt een medewerkster van Mannings, een grote drogisterijketen.
Zorgen dus, maar ook hoop. Vooral bij de kleine ondernemers die hun geld verdienen aan het toerisme. Voor corona gold Hongkong, na Thailand en Japan, als belangrijkste bestemming voor Chinese toeristen. "We hopen dat het weer op gang komt", zegt de eigenaar van een klein toeristenshopje naast de Star Ferry-pier in Hongkong. "Maar dat zal nog wel even duren."
