Ombudsman: OM maakt veel fouten bij geseponeerde strafzaken
Het Openbaar Ministerie (OM) maakt veel fouten bij de afhandeling van geseponeerde strafzaken. Dat zegt de Nationale Ombudsman Reinier van Zutphen tegen NRC. Hij zegt de afgelopen twee jaar enkele tientallen klachten te hebben gekregen van oud-verdachten over geseponeerde zaken.
Dat zijn strafzaken waarbij het OM besluit om geen vervolging in te stellen omdat er te weinig bewijs is, of omdat het te weinig belang ziet in een vervolging. Afgelopen jaar gebeurde dat bij zo'n 57.700 strafzaken.
Een verdachte hoeft dan niet voor de rechter te verschijnen, maar krijgt wel een 'sepotcode' op zijn of haar strafblad, die duidelijk maakt waarom de zaak is geseponeerd. Zo'n code kan van invloed zijn op iemands carrière, bijvoorbeeld omdat die het krijgen van een verklaring omtrent het gedrag (VOG) lastiger maakt, ook al is het nooit tot een veroordeling gekomen.
Geen uitleg
Het probleem met die code, zegt de Ombudsman, is dat veel oud-verdachten niet weten waarom zij een bepaalde code hebben gekregen, en dat zij ook nauwelijks de mogelijkheid hebben om daartegen in beroep te gaan.
Hij noemt het voorbeeld van een man die verdacht werd van het misbruiken van een familielid, een zaak die volgens het OM werd geseponeerd 'wegens bijzondere omstandigheden', zonder verdere toelichting. De man hield zijn onschuld vol en wilde de code 'ten onrechte als verdachte aangemerkt' krijgen, zonder succes.
"Het OM moet beter inhoudelijk reageren op wat burgers hem vertellen", zegt Van Zutphen, en oud-verdachten meer de kans geven om te bepleiten waarom ze een andere sepotcode zouden moeten krijgen. Nu blijven oud-verdachten volgens hem vaak achter met het idee dat ze beter wél voor de rechter hadden kunnen verschijnen, want dan waren ze tenminste vrijgesproken.
Ook als de Ombudsman zelf oordeelt dat een klacht van een oud-verdachte gegrond is, zegt hij dat het OM daar nauwelijks naar luistert. "Ze horen me aan, maar ik zie onvoldoende dat ze daarna nog eens goed hebben gekeken naar de zaak."
