Dumfries doet als Cruijff en geeft Van Gaal weer wingbackwapen
Het was de overwinning van de wingbacks zaterdag tegen de Verenigde Staten (3-1). Daarmee ook de overwinning van het systeem van Louis van Gaal. In zijn systeem van deze tijd zijn de wingbacks, de vleugelverdedigers die de hele flank bestrijken, belangrijke wapens om zijn WK-plannen te bewerkstelligen.
Maar dan moeten de wingbacks wel leveren. Tegen de VS deden Denzel Dumfries en Daley Blind dat met betrokkenheid bij alle goals. "We maken twee goals van wingback naar wingback, daar ben ik heel trots op", zei de bondscoach.
Veelzeggend was de statistiek dat Dumfries met zijn goal en twee assists de derde Nederlandse speler aller tijden werd die in één WK-duel bij minstens drie doelpunten betrokken was. Die andere twee? Geen backs. Aanvallende grootheden. Rob Rensenbrink en Johan Cruijff.
Schoonheid van het spel
Cruijff deed dat op het WK van 1974 met twee doelpunten en een assist tegen Argentinië. Rensenbrink deed het met drie goals tegen Iran (3-0) en met drie assists en een goal tegen Oostenrijk. "Dat is mooi", reageerde Dumfries op deze statistiek. "Maar het belangrijkste is de overwinning."
In 1974 ging het Cruijff en Oranje niet alleen om de overwinning, maar ook om de schoonheid van het spel. Dat werkte wonderwel. We praten er nog steeds over. Totaalvoetbal. Het was de tijd van het 4-3-3-systeem met vleugelspitsen en met Cruijff als centrale man en spil van het aanvalsspel.
Nu zijn we al blij met een beetje totaalvoetbal, zoals in de 10de minuut tegen de VS. Memphis Depay scoorde op aangeven van Dumfries na een aanval die 20 passes telde. Dat had het Oranje van Cruijff niet gepresteerd. Niet eerder waren aan een Nederlands WK-doelpunt zoveel passes voorafgegaan.
"Een fantastische teamgoal", zei Dumfries over het openingsdoelpunt. "Hierin zag je alle kernpunten van ons systeem."
Blind had een verklaring voor de opleving: "Soms zakken teams in tegen ons, dan is het voor ons als wingbacks moeilijker om eroverheen te komen. Nu lag er ruimte. De spitsen waren balvast, waardoor wij konden aansluiten. Er lag ook ruimte achter hun backs, omdat zij ook hoog opkwamen. Het speelt allemaal mee."
Vorig jaar was Dumfries op het EK met twee doelpunten de uitblinker van Oranje, een van de weinige lichtpunten. Hier in Qatar kon hij zijn stempel niet drukken. Geen goal, geen assist, geen kans gecreëerd, veel balverlies.
'Kritiek doet wat met je'
Na afloop van het duel met de VS gaf Dumfries aan dat de kritiek op zijn functioneren hem had geraakt. "Het is soms niet makkelijk om voetballer te zijn", zei hij. "De kritiek doet wel wat met je. Je probeert belangrijk te zijn en je best te doen voor het team. Daarin is mentale weerbaarheid belangrijk."
Dumfries bekende dat hij hulp van buiten had gezocht om uit zijn dipje te komen. Via Zoom sprak Dumfries in Qatar twee keer met sportpsychologe Annemieke Zijerveld, die hem al sinds zijn Sparta-tijd op regelmatige basis bijstaat.
"Het is de eerste keer dat ik denk: het is mooi daarover te spreken", zei hij. "Ik ben daar gewoon heel eerlijk over. Het was best wel moeilijk de laatste tijd en mentaal zwaar, het kon beter in de groepsfase. Dan moet je je innerlijke rust vinden om terug te keren naar de basis. Daar ben ik haar dankbaar voor."
Ook Blind, goed voor de assist op Dumfries en maker van de tweede goal op aangeven van Dumfries, had het commentaar meegekregen. "Maar in Nederland is het sowieso vaker negatief dan positief", zei Blind. "Het zal me een worst wezen wat iedereen ervan vindt."
"Dit is een goede boost voor ons beiden", zei Dumfries. "Maar ik ben vooral heel blij dat ik het team heb kunnen helpen en ik ben ook heel blij voor Daley."
'Eerst Denzel, dan Washington'
Over kritiek hoeft Dumfries zich nu even geen zorgen te maken. Vanuit het Khalifa International-stadion merkte oud-international Pierre van Hooijdonk verbetering: "We hebben de oude Dumfries weer gezien en een aanvallende Blind. Dan voeg je daadwerkelijk iets toe aan het elftal en de manier van spelen."
Tot over de landsgrenzen werd de prestatie van Dumfries bejubeld. De Italiaanse sportkrant La Gazzetta dello Sport schreef: "Dumfries is terug in zijn superversie. In de groepsfase was het niet sprankelend wat hij liet zien, maar nu domineerde hij als vanouds de rechtervleugel."
"Eerst Denzel, dan Washington", verwees het Duitse Bild naar de Amerikaanse acteur Denzel Washington, naar wie Dumfries is vernoemd. "De Nederlandse ster stuurt het Amerikaanse elftal terug naar de hoofdstad Washington."
Het vertrouwen van de bondscoach hebben ze sowieso, de wingbacks. Vrijdag tegen Argentinië mogen ze weer aan de bak. In 1974 werd het 4-0, met Cruijff. En Wim Suurbier en Ruud Krol als de wingbacks van toen.
