Ook Utrecht krijgt slavernijmonument: Vlucht en Verzet
In het Utrechtse Griftpark komt een slavernijmonument. Het gaat om een beeldhouwwerk van patricia kaersenhout (ze schrijft haar naam zonder hoofdletters) dat volgend jaar op 30 juni, aan de vooravond van Keti Koti, wordt onthuld.
Utrecht wordt na Amsterdam en Rotterdam de derde grote stad in Nederland met een slavernijmonument. Ook in Den Haag bestaan er vergevorderde plannen.
Het kunstwerk Vlucht en Verzet wordt driehoekig. Dat is een verwijzing naar de driehoekshandel tussen Amerika, Europa en Afrika. Het is ook de vorm van de schepen waarin tot slaaf gemaakten werden vervoerd.
Bewustwording
Kaersenhout zegt bij RTV Utrecht dat de geschiedenis van haar stad een inspiratiebron is. Ze stelt dat de Vrede van Utrecht veelal wordt gevierd als een mijlpaal, maar ook een katalysator was van de slavenhandel. Europese grootmachten bevochten elkaar anderhalve eeuw lang, totdat de vrede werd getekend in 1713. "Die vrede is ook opportuun geweest", zegt kaersenhout. "Europeanen beseften dat ze zonder die dure en tijdrovende oorlogen veel meer geld konden verdienen met de slavenhandel."
Ze hoopt dat haar monument leidt tot bewustwording. "Er zijn een heleboel mensen in Nederland die nog steeds niet begrijpen hoe het slavernijverleden dagelijks doorwerkt in het leven van zwarte mensen. Het relatieve zelfmoordcijfer onder zwarte mensen is hoog. Mensen leven in relatieve armoede, er is nog steeds racisme en discriminatie op de arbeidsmarkt, institutioneel racisme, exorbitant geweld van de politie."
De prijs voor een mens
Het kunstwerk zit vol symboliek. Onder een verhoging zitten bijvoorbeeld 20.000 kaurischelpen verstopt, de prijs voor een mens op de slavenmarkt.
Op drie palen, of masten, zijn drie gouden figuren afgebeeld. Een verwijzing naar een slavenlegende. "Die gaat over slaven die stopten met zout eten omdat ze dachten zo lichter te worden en terug naar Afrika konden vliegen", vertelt kaersenhout. "Een prachtig verhaal: je lichaam kan misschien gevangen gehouden worden, maar in gedachten kan je altijd vrij zijn."