Vliegt Duitsland er weer in de groepsfase uit? 'Dit is niet in paar dagen op te lossen'

• Martijn Visscher

Duitsland staat na de verrassende nederlaag tegen Japan met de rug tegen de muur. Winnen, zo luidt vanavond de opdracht tegen Spanje, maar net als in 2018 dreigt het een afgang te worden. De kritiek in eigen land zwelt aan, terwijl de kijkcijfers nog nooit zo laag waren.

"Alleen Antonio Rüdiger toonde achterin WK-vorm. Nico Schlotterbeck stond naast hem en grossierde in balverlies. En als ik naar de selectie kijk, dan ontbreekt op de backposities simpelweg de kwaliteit", doelde Sami Khedira op Niklas Süle en David Raum.

Khedira, wereldkampioen van 2014, wond er als analist bij de publieke omroep ARD geen doekjes om na de deceptie tegen Japan. Een beetje zoals Marco van Basten vrijdag deed na de teleurstellende vertoning van Oranje tegen Ecuador.

Net als vier jaar geleden dreigt Duitsland te worden uitgeschakeld in de groepsfase en dat komt keihard aan bij de viervoudig wereldkampioen. Zondagavond wacht met Spanje ook nog eens een ploeg in bloedvorm. Eerder deze week rolden zij Costa Rica met 7-0 op.

Optimisme is niet groot

"Het optimisme over een positief resultaat tegen de Spanjaarden is niet al te groot", laat Kicker-journalist Matthias Dersch vanuit Qatar weten. "Ondanks een acceptabel eerste uur tegen Japan presenteerde Duitsland zich toch als een onsamenhangend geheel."

Een probleem dat al langer speelt. Van de tien interlands dit jaar werden er maar drie gewonnen, tegen Israël, Italië en Oman. Eind september verspeelden de Duitsers in de Nations League tegen Engeland een 2-0 voorsprong. De uiteindelijke 3-3 van Kai Havertz vlak voor tijd verbloemde veel.

Maar niet alles, weet Dersch. "Japan is kwalitatief misschien niet beter dan Duitsland, maar wel beter ingespeeld. En dat geldt voor meer landen hier in Qatar. Bij Duitsland ontbreekt het aan efficiëntie in de afronding, de ploeg heeft niet het vermogen om een voorsprong vast te houden en de verdediging is nogal wispelturig. Dat is niet in een paar dagen op te lossen."

Ander systeem

Khedira pleitte op tv voor een systeemwijziging, hij adviseerde bondscoach Hansi Flick om tegen Spanje het 4-2-3-1 in te wisselen voor 3-4-2-1. Daarmee valt het probleem van de matige backs voor een groot deel weg.

Ook Dersch ziet wel wat in een ander systeem. "Dan zou je achterin met Rüdiger, Süle en Matthias Ginter of Thilo Kehrer kunnen spelen, plus de wat offensiever ingestelde Jonas Hoffmann en Raum aan de zijkanten. Joshua Kimmich en Ilkay Gündogan moeten dan voor balans zorgen op het middenveld. Toch denk ik dat Flick niet gaat afstappen van zijn speelwijze. Dat heeft hij eigenlijk al duidelijk gemaakt."

Als Duitsland, net als in 2018, wéér voortijdig de koffers moet pakken, zal er opnieuw een enorme crisis ontstaan. Al is die er eigenlijk al, na het verlies tegen Japan. "Flick heeft nog een contract tot en met het EK van 2024 en op dit moment wijst niets op een vertrek", signaleert Dersch.

"Belangrijker wordt de vraag hoe hij het team sterker en stabieler gaat maken richting dat EK, dat nota bene in Duitsland wordt gehouden." Want in 2024 willen de Duitsers in geen geval een slecht figuur slaan.

Toekomst Müller en Neuer

Dersch: "Er zal discussie ontstaan over de rollen van onder anderen Thomas Müller (33) en Manuel Neuer (36). Steunpilaren, die er waarschijnlijk nog bij willen zijn."

"Flick heeft er dit WK wat jonge jongens bijgehaald, zoals Youssoufa Moukoko (18), Jamal Musiala (19), Karim Adeyemi en Armel Bella-Kotchap (beiden 20). Dat is positief, al valt er verder niet veel te verwachten qua nieuwe aanwas", zegt Dersch.

"De bondscoach moet gaan toewerken naar een vaste basiself, met weinig ruimte voor experimenten", zo vindt de journalist. "Als je ziet hoe het huidige Duitsland zich presenteert, dan is het wel duidelijk dat er nog een lange weg te gaan is naar het EK in eigen land."