Lege schappen en hoge prijzen: het fotorolletje is niet aan te slepen
Carolien van Kampen moet af en toe streng zijn voor haar klanten. De eigenaar van de Utrechtse winkel Fotowereld heeft eigenlijk constant te weinig fotorolletjes op voorraad. "Soms krijg ik twintig rolletjes binnen van een populair merk, maar die zijn binnen een dag weer weg." Analoge fotografie is helemaal terug, vooral de jongere generatie is ermee bezig.
Niet alleen Van Kampen kampt daardoor met het rolletjesgebrek: producenten kunnen de vraag nauwelijks aan. Fotowinkels wachten soms al anderhalf jaar op bepaalde kleurenfilm en de prijzen van rolletjes en analoge camera's schieten omhoog.
"Om het eerlijk te verdelen zeg ik dan: één rolletje per klant", vertelt Van Kampen. Ze belt stad en land af om nieuwe partijen binnen te krijgen, maar ze is niet de enige.
Tienduizenden rolletjes besteld
De echte storm begon zo'n twee jaar geleden, zegt producent Fujifilm. De Japanse fotoreus produceert niet in Nederland, maar er is wel een analoge-verkoopafdeling. "Er willen steeds meer winkels rolletjes verkopen", zegt een woordvoerder. Maar meer leveren lukt niet. "We hebben al 20.000 stuks aan nog niet geleverde bestellingen in de boeken staan hier."
Met als gevolg dat winkelketens als Kruidvat en Hema alleen in theorie nog fotorolletjes verkopen. In de praktijk hebben de winkelbedrijven al maanden geen levering meer binnengekregen. "Met goede beschikbaarheid van analoge producten hadden we 200 tot 300 procent meer kunnen verkopen dan twee jaar geleden", zegt Michiel Maas van fotowinkelketen CameraNU. Nu is de groei in die jaren blijven steken op 96 procent.
Productie weer opschroeven
Maas denkt dat de schaarste nog wel een tijd aanhoudt. Leveranciers hebben volgens hem niet geïnvesteerd in meer productie. Sterker nog, er zouden zelfs mensen ontslagen zijn en fabrieken gesloten. "Nu het weer een enorme trend is kunnen de leveranciers de vraag niet aan", zegt Maas.
Kodak wil de productie nu weer opschroeven. Op Twitter meldde het Amerikaanse bedrijf in oktober dat het de afgelopen anderhalf jaar 300 mensen heeft aangenomen om weer meer rolletjes van de band te laten rollen, en dat er nog meer personeel wordt gezocht.
Waar de hunkering naar ouderwetse foto's vandaan komt? De jeugd, klinkt het eensgezind in de keten. Kodak Gold, Fujicolor C200 of Ilford HP5, het zijn namen die voor veel jonge lezers misschien klinken als sciencefictionruimteschepen uit de jaren 80. Toch zijn het vooral twintigers die nu voor de hernieuwde populariteit van dit soort rolletjes zorgen.
Deze liefhebbers vinden digitaal foto's maken te vluchtig:
"De enorme vraag naar fotorolletjes komt voornamelijk van de jongere generatie", zegt ook Maas. "Wat wij zien is dat de 16- tot 35-jarige zich wil onderscheiden, zij willen hun eigen ik laten zien."
Donkere kamer is terug
Op de Nederlandse Fotovakschool merken ze de populariteit ook. Negen jaar lang had de school geen donkere kamer (doka) meer. "Vroeger was er een doka in elke vestiging, maar door de digitalisering verdwenen ze", vertelt docent en fotograaf Maurice Brandts.
Hij is een liefhebber van analoge foto's en stamt uit de tijd dat het nog de norm was. Als hij erover vertelt is zijn enthousiasme hoorbaar. "De laatste paar jaar zijn er gelukkig weer steeds meer studenten die een analoge camera kopen of er een van zolder halen bij hun opa."
Die studenten kwamen dan langs bij Brandts. Hoe werkt dit, hoe werkt dat? "Ik besloot: we moeten weer een donkere kamer hebben." En die kwam er. Brandts reed het hele land door om gratis apparatuur op te halen. "Nu kunnen er weer twaalf studenten tegelijkertijd foto's ontwikkelen. Dat is ook goed voor het historisch besef, dit is hoe fotografie ontstaan is."
