Amnesty doet aangifte van bedreiging en vernieling rond Sint-intocht Staphorst
Mensenrechtenorganisatie Amnesty International heeft aangifte gedaan van bedreiging, vernieling en intimidatie door relschoppers bij de Sinterklaasintocht in Staphorst zaterdag. "De meute die zich verzameld had rond onze auto had het bewust op ons gemunt omdat we van Amnesty waren", zegt een woordvoerder.
De waarnemers gingen mee met actiegroep Kick Out Zwarte Piet (KOZP), die van plan was in het dorp te demonstreren omdat er Zwarte Pieten meeliepen bij de intocht. Maar voordat de demonstranten en de waarnemers het dorp in konden rijden, werden zij door vele tientallen relschoppers bestookt met vuurwerk en bekogeld met eieren.
"Er werd met eieren gegooid, vreedzame demonstranten en hun voertuigen werden overgoten met brandstof en bekogeld met fakkels en vuurwerk", staat in een persverklaring van KOZP die de actiegroep gisteravond deelde. "Het is duidelijk dat dit extreem gevaarlijke situaties heeft opgeleverd die nog veel slechter hadden kunnen aflopen."
Op beelden is te zien dat mannen die een auto met eieren bekogelen roepen "Wat doe je hier", "Wegwezen hier" en "Het is een kinderfeest":
De waarnemers van Amnesty zagen het gebeuren. "De auto direct voor die van de waarnemers werd gestopt", aldus de woordvoerder. "De boze omstanders zagen dat hierin KOZP-demonstranten zaten. Hun auto werd van alle kanten bekogeld, en er werd ook met rookvuurwerk geïntimideerd. Zij wisten toch weg te rijden maar zijn even verderop klemgereden door een tractor en werden ernstig belaagd door een groep mensen die zich als zwarte piet had uitgedost."
Minister van Justitie en Veiligheid Yesilgöz heeft op Twitter gereageerd op de gebeurtenissen. "Ik heb de beelden uit Staphorst gezien en ben geschrokken van de wijze waarop KOZP-demonstranten door tegendemonstranten zijn belaagd", schrijft ze. "Demonstreren is een groot recht, sta voor wat je wil. Maar je mag nooit met geweld of intimidatie de ander de mond snoeren."
Half uur klem gezet
Ook de auto van Amnesty was mikpunt van de relschoppers. Die werd volgens de woordvoerder "omsingeld, belaagd, en ruim een half uur klemgezet door een vijandige menigte", aldus de woordvoerder. "De vernieling van de auto raakt ons het minste. Het gaat ons om de bedreiging en het doelbewust verhinderen van een vreedzaam protest van KOZP en onze taak als mensenrechtenorganisatie om daar met onafhankelijke waarnemers aanwezig te zijn."
De politie en mobiele eenheid waren massaal aanwezig, en werden uiteindelijk ingezet om de demonstranten terug te begeleiden naar Zwolle. "De begeleiding die níét werd ingezet om de demonstratie te faciliteren", aldus KOZP.
Burgemeester Jan ten Kate van Staphorst besloot op het laatste moment de demonstratie van KOZP te verbieden, vanwege zorgen over de veiligheid. De Sinterklaasintocht was toen al in volle gang.
De actievoerders van KOZP vinden dat hun hiermee het recht is ontnomen om te demonstreren. "Wanneer demonstreren onmogelijk gemaakt wordt, moet een burgemeester pal voor de rechten van demonstranten gaan staan", zegt Jerry Afriyie, die al meer dan tien jaar actievoert tegen Zwarte Piet in de persverklaring van de actiegroep. "We wachten op de dag dat een burgemeester als de veiligheid niet gegarandeerd kan worden, een intocht afzegt in plaats van een demonstratie."
Ook Amnesty International veroordeelt de gang van zaken gisteren in Staphorst. "Internationale verdragen en de Nederlandse wet verplicht de overheid tot verregaande inspanningen om het demonstratierecht te waarborgen. De inspanningen gisteren zijn volstrekt onvoldoende gebleken", aldus de woordvoerder. De mensenrechtenorganisatie pleit voor een "grondige evaluatie" van het handelen van de burgemeester, de politie, het Openbaar Ministerie en andere betrokken overheidsinstanties.
De politie is een onderzoek begonnen "naar het hinderen van een toegestane demonstratie en andere strafbare feiten die in en om Staphorst zijn gepleegd door relschoppers", zo valt te lezen in een persbericht. "De politie betreurt dat de demonstratie verboden moest worden. Het recht om te demonsteren is een groot goed in Nederland."
