Wereldwijd alarmeringssysteem gelanceerd tegen methaanuitstoot
Op de VN-klimaatconferentie in Egypte is een wereldwijd alarmeringssysteem gelanceerd waarmee de uitstoot van methaan kan worden tegengegaan. Methaan is een veel sterker broeikasgas dan CO2 en is een grote bron van zorg. Vorig jaar was er een recorduitstoot van methaan, en nog onbekend is wat de precieze oorzaak is. Wel bekend is dat er veel methaan vrijkomt bij vuilstortplaatsen, bij steenkoolwinning en in de olie- en gasindustrie.
Bedrijven in de laatste categorie kunnen vanaf nu in ieder geval een bericht krijgen van de Verenigde Naties, als vanuit de ruimte is gezien waar het sterke broeikasgas vandaan komt. Het nieuwe systeem heet MARS, een afkorting van Methane Alert and Response System. Er wordt gewerkt met satellietmetingen, afkomstig van NASA en Europese ruimtevaartorganisaties.
De Verenigde Staten, de Europese Unie en andere landen hebben vorig jaar beloofd de totale methaanuitstoot in 2030 met 30 procent te hebben verminderd.
Inmiddels hebben zich 120 landen bij dit initiatief aangesloten. Methaan is verantwoordelijk voor een kwart van de opwarming van de aarde.
- NOS
- NOS
Het terugdringen van de methaanuitstoot wordt als cruciaal gezien voor het behalen van de Parijse klimaatdoelen. Enerzijds omdat methaan een 30 tot 80 keer sterker broeikasgas is dan CO2, en anderzijds omdat het veel sneller uit de atmosfeer verdwijnt. Waar CO2 honderden jaren in de atmosfeer blijft hangen, is methaan na een jaar of tien weer verdwenen.
"Dus als wij nu onze methaanemissies stoppen, hebben we daar binnen tien jaar profijt van", zegt Ilse Aben van het Nederlands Instituut voor Ruimtevaartonderzoek SRON. "Dat is de reden dat methaan zo'n interessante target is om aan te pakken, om op korte termijn klimaatverandering zo veel mogelijk tegen te gaan."
Benadrukt wordt dat het niet de bedoeling is om bedrijven te schande te maken, maar om ervoor te zorgen dat regeringen en bedrijven actie ondernemen, op het moment dat een lekkage wordt vastgesteld. Dat een VN-platform hiermee aan de slag gaat, leidt er volgens betrokkenen toe dat het hopelijk als neutraal en betrouwbaar wordt gezien. Maar bedrijven of overheden kunnen niet worden gedwongen om de lekken te dichten.
Actie ondernemen
"Ik denk dat ze kunnen weigeren, maar als het alarmsysteem dag in dag uit hetzelfde lek blijft zien, zal er uiteindelijk wel iemand actie ondernemen", zegt Niklas Hagelberg van UNEP, het milieuagentschap van de VN. Volgens hem is het doorgaans redelijk eenvoudig om zo'n lek te dichten en is het ook in het belang van het bedrijf zelf. Ook aandeelhouders zullen het willen, denkt hij. Want als het methaan niet de lucht in gaat, kan het bedrijf het verkopen.
Naast dit nieuwe systeem voor de olie- en gasindustrie, werd deze week op de klimaattop ook aandacht gevraagd voor de uitstoot uit vuilstortplaatsen, in steden als Buenos Aires, Casablanca of Madrid. Als organisch materiaal boven op elkaar gestapeld wordt met ander afval en er geen zuurstof bij komt, wordt methaan gevormd. Ook dit is vanuit de ruimte te zien. De volgende stap is dat grote steden wereldwijd worden geïnformeerd in de hoop dat ze er iets aan gaan doen.
Aben verwacht dat stadsbesturen er wel mee aan de slag willen. Want vuilstortplaatsen zorgen ook voor stank en kunnen slecht zijn voor de gezondheid van mensen.
"We hebben met die satellieten nu een paar jaar laten zien wat je allemaal kunt detecteren. Maar dat blijft een beetje op wetenschappelijk niveau hangen", zegt Aben. "We moeten nu iets gaan doen met deze informatie. Dat dit onder VN-vlag gaat gebeuren, is denk ik cruciaal."
