Crypto-crash werpt schaduw over industrie en beleggers: 'Heb mijn lesje wel geleerd'
Beleggers in cryptomunten zijn met hun neus op de feiten gedrukt: in een paar dagen tijd is de waarde van de Bitcoin met zo'n 20 procent verdampt, de koers is het laagst in twee jaar tijd. Oorzaak: grote problemen bij het Amerikaanse handelsplatform FTX, die naast eigen rekeninghouders ook koersen van andere cryptovaluta hard raken.
Het leidt tot paniek onder beleggers en verlies van geld. Zo ook de Nederlandse Leonie Bosman (40), in een klap ging meer dan 10.000 dollar van haar in rook op. Door de onrust rondom FTX voelde ze al een paar dagen dat ze 'iets' moest doen met haar crypto-geld. Toen ze het van haar FTX-rekening af wilde halen, was het te laat.
"Ik had een aardig bedrag erop staan, door de koersdalingen zou dat betekenen dat ik die met veel verlies moest verkopen. Toch wilde ik het geld vrij krijgen en overmaken naar mijn bankrekening, maar bij dat verzoek staat nog altijd 'ingediend'. Mijn geld hangt nu ergens, niet wetende of het ooit bij mij terechtkomt."
"Heel vervelend", noemt Bosman de situatie. Maar: "Uiteindelijk is het maar geld. Niet geld dat ik nu nodig had, al is het voor een zzp'er als ik wel een flink bedrag. Ik houd vertrouwen: ooit krijg ik het geld terug door te handelen en geld dat ik bij andere platforms heb laten staan. Het is balen, maar: verliezen hoort erbij als je in de crypto zit."
Bosman is niet de enige die lijdt onder de situatie bij FTX: het handelsplatform, waar gebruikers een crypto-rekening konden openen en coins konden ruilen, had geen slechte reputatie. De 30-jarige topman werd door het crypto-succes miljardair en strikte lucratieve sponsordeals met onder meer basketbalteam Miami Heat: op de arenagevel prijkt FTX.
Nu hebben bronnen tegen Reuters gezegd dat de Amerikaanse beurswaakhond SEC al maanden onderzoek doet naar FTX. Ook Binance, het grote crypto-platform dat een overname van FTX wilde doen en daar een dag later alweer van afzag, zei in een verklaring dat de geldproblemen bij FTX "te groot zijn om het hoofd te kunnen bieden."
'Geen cryptoprobleem, maar te veel risico'
Naar de oorzaak van de implosie van FTX is het gissen. Het gerucht is dat topman Sam Bankman-Fried ten onder is gegaan aan zijn eigen investeringen. "Toen dit voorjaar diverse crypto's crashten, heeft hij een aantal handelsplatforms gered. Vermoedelijk deels gefinancierd met tegoeden van klanten van FTX", zegt Teunis Brosens, analist bij ING.
Dat de problemen zich voordoen bij een crypto-partij, betekent volgens Brosens niet dat dit crypto-achtige problemen zijn. "Dit gaat over te veel risico nemen en dat hoort gewoon niet. Wat mij betreft moet er regulering komen. Doordat dit een ongereguleerde sector is, gebeuren er dingen die niet de bedoeling. Er is meer transparantie nodig."
Peter Slagter, expert digitale valuta bij Bitcoin Alpha, noemt de financiële constructies oorzaak van de problemen. "Daarvan word ik heel ongelukkig. De meeste bedrijven gaan netjes om met tegoeden, het is een handvol dat het nu verpest met te veel risico's. Dat werpt een schaduw over de rest van de industrie en consumenten."
'Slecht imago'
Alleen al in Nederland beleggen zo'n twee miljoen mensen, becijferde De Nederlandsche Bank, onder wie veel jongeren. In de cryptohandel zijn er nog nauwelijks regels en worden beleggers minder beschermd door toezichthouders dan bijvoorbeeld in de aandelenhandel. Het is volgens Slagter onvermijdelijk dat er regulering komt.
"Het niet hebben van regels zorgt ervoor dat er altijd een prikkel is om meer risico te nemen dan je concurrentie. Het leidt tot meer rendement en dus klanten en dus groei. Maar die prikkel moet nu worden weggenomen. Want ik merk helaas dat dit soort rotte appels best wel lang een stempel drukken op het imago van crypto."
Dure les
Crypto-belegger Mattias Knijnenberg (22) vindt de situatie genant. "Ik schaam mij hier voor. Het lijkt hierdoor alsof het een grote shitzooi is in cryptoland, terwijl ik er weinig invloed op heb. Je zou willen dat het wat beter zou lukken zonder strenge regels voor gebruikers en partijen als FTX en Binance, maar dat doet het niet."
Uit vrees voor 'besmettingsgevaar' haalde Knijnenberg enkele dagen geleden zijn geld weg bij een concurrerend platform. "Valt een van die partijen om, dan kan de rest ook omvallen. Misschien had mijn platform een lening bij ze uitstaan. Ik heb geleerd niet alles op een plek te stallen, het is niet zoals een bank waarbij je vermogen is beschermd."
Leonie is niet van plan het haar nog een keer te laten overkomen. "Ik heb mijn lesje wel geleerd. Het is de eerste keer sinds ik beleg dat het echt tegen zit. Achteraf had ik dingen anders willen doen. Ik weet weer dat ik voorzichtig moet zijn. Maar het is wel een dure les, het had minder geld mogen zijn. Het is nu de kunst om rustig te blijven."