Stroomuitval treft nu ook Cherson, waar men wacht op de grote slag

In grote delen van de bezette Oekraïense stad Cherson is er sinds gisteren geen elektriciteit meer. Aanvankelijk kwam er ook geen druppel meer uit de kraan, maar een inwoner laat weten dat er vandaag beperkt weer stromend water is.

Moskou en Kiev beschuldigen elkaar van schieten op energiecentrales, waardoor de stroom was uitgevallen. Hoewel Rusland al weken probeert de stad te ontruimen, zijn er nog altijd burgers aanwezig in Cherson. Nooit eerder in de oorlog kregen zij te maken met grootschalige stroomuitval en lege waterleidingen.

"Bijna de hele stad zit zonder elektriciteit", zei inwoner Serhi vanmorgen tegen de NOS. "Water werd net weer gegeven, maar er is nog altijd geen licht." Inmiddels melden bewoners op Telegram dat in sommige wijken de stroom weer is hersteld. Maar in andere gebieden blijven de lichten noodgedwongen uit.

'Verhoogde militaire dreiging'

Ondertussen zou elk moment de langverwachte slag om Cherson kunnen beginnen. Vanwege "een verhoogde militaire dreiging" mogen voorlopig geen burgers meer de Dnepr-rivier oversteken, melden de Rusland geïnstalleerde autoriteiten vandaag. Maar het blijft gissen of het Oekraïense leger daadwerkelijk aanstalten maakt tot een groot offensief.

Oprukkende Oekraïense strijdkrachten willen de al sinds eind februari bezette plaats koste wat het kost heroveren. Russische troepen zouden zich in de omgeving hebben verschanst. De stad is zowel strategisch als symbolisch van grote waarde voor beide partijen.

Deportaties

Vele duizenden inwoners hebben de stad inmiddels verlaten. President Poetin beweerde afgelopen vrijdag dat deze 'evacuatie' nodig is om 'burgers te beschermen'. Maar Oekraïne noemt het deportaties: burgers hebben geen keus behalve naar andere door Rusland beheerste gebieden te gaan.

Het is onduidelijk hoeveel burgers er nog zijn in de stad waar voor de invasie bijna 300.000 mensen woonden. Inwoners spreken van grootschalige plunderingen door de bezetters.

Desondanks gaat het openbare leven in Cherson min of meer door, zo is te zien op deze videobeelden van een markt afgelopen zaterdag:

De door Moskou aangestelde autoriteiten beweren dat Oekraïne verantwoordelijk is voor de massale stroomuitval van afgelopen weekend. Door een 'sabotage-actie' zouden belangrijke elektriciteitslijnen zijn beschadigd. Het Russische 'bestuur' van de Oekraïense regio geeft geen bewijs voor deze claim.

Oekraïense lokale media voeren ooggetuigen op die zeggen dat Rusland de energie-infrastructuur zelf heeft vernield.

'Rusland bestookt vaker energiecentrales'

Volgens Han Bouwmeester, universitair hoofddocent militaire strategie, ligt deze verklaring meer voor de hand. "Het Russische leger bestookt al langer energiecentrales met raketten en drones om ervoor te zorgen dat de Oekraïense bevolking geen verwarming, elektriciteit of stromend water meer heeft."

Volgens de Oekraïense president Zelensky zitten verspreid over Oekraïne enkele miljoenen mensen zonder stroom. Maar de situatie in Cherson staat internationaal extra in de schijnwerpers, omdat daar een grote strijd wordt verwacht.

Elitetroepen rondom Cherson

Al weken zijn er berichten dat Oekraïne op het punt zou staan om de havenstad aan te vallen. Andersom zijn er uiteenlopende lezingen hoe Rusland op deze dreiging reageert. Zo meldt de Kyiv Post dat allerlei Russische elitetroepen stellingen hebben ingenomen rondom de stad. Het zou gaan om ruim 20.000 militairen.

Maar er wordt ook over gesproken dat veel gemobiliseerde reservisten van het Russische leger zouden zijn ingezet. "Er wordt aan verschillende kanten gespeculeerd", zegt kolonel Bouwmeester. "Via inlichtingenkanalen hoor ik er bijna niets over, dus het is allemaal lastig in te schatten."

Klap in het gezicht

Een ding is zeker: voor Poetin zou het verlies van Cherson "een klap in het gezicht zijn", meent Bouwmeester. Vanwege de ligging aan de Dnepr zou het voor Oekraïne een ideale uitvalsbasis zijn om nog meer bezet gebied te heroveren.

Daarnaast heeft Poetin de regionale hoofdstad, de enige die Rusland dit jaar heeft veroverd, onlangs officieel uitgeroepen tot Russisch grondgebied. Het is een van de vier regio's die hij Illegaal heeft geannexeerd. "Er lopen talloze russificatieprojecten, van invoering van de roebel tot het onderwijs, dus als Poetin dat moet opgeven is het een blamage voor hem."