Minder regels en 'allesomvattende' app: dit wil Musk met Twitter

• Nando Kasteleijn

  redacteur Tech

Na maanden van onzekerheid is het nu toch echt zover. Elon Musk is officieel eigenaar van Twitter. De man die in april vol enthousiasme een deal sloot - en daar vervolgens eenzijdig van afzag - liet deze maand weten alsnog bereid te zijn 44 miljard dollar neer te leggen. En nu is de kogel door de kerk.

Mogelijk heeft voor Musk meegespeeld dat als hij voet bij stuk had gehouden, hij naar de rechter had gemoeten. Waarschijnlijk wist hij dat zijn kansen in de rechtszaal niet zo groot waren. Zijn bewering dat Twitter niet eerlijk is geweest over de hoeveelheid nep- en spamaccounts horen we in elk geval niet meer. Ook bleek hij opeens wel weer toekomst te zien in Twitter: het zou onderdeel worden van de 'allesomvattende' app X.

In dit artikel beantwoorden we de belangrijkste vragen.

Waarom is dit groot nieuws?

De kans is groot dat je dit leest, maar niet zoveel met Twitter hebt. In vergelijking met bijvoorbeeld Facebook en Instagram is het platform relatief klein - in Nederland zijn volgens onderzoeksbureau Newcom 1,1 miljoen mensen dagelijks actief.

Toch wordt Twitter gezien als invloedrijk omdat er veel journalisten, politici en opiniemakers op zitten. Gesprekken en reacties op het nieuws kunnen daardoor verstrekkende gevolgen hebben voor de 'echte wereld'. Het vervult daarmee soms een invloedrijke rol in het maatschappelijke debat. Het is spannend om te zien hoe Musk daarmee omgaat.

Wordt Musk zelf de baas bij Twitter, of wordt hij alleen eigenaar?

Het is wel de verwachting dat hij de leiding op zich zal nemen, zij het tijdelijk. Vannacht werd al bekend dat de top is ontslagen.

Er wordt daarnaast rekening gehouden met een ontslagronde. The Washington Post schreef eerder dat het gaat om 75 procent van de medewerkers, al heeft Musk gezegd dat dat niet klopt.

Bekijk hier een tijdlijn van de turbulente overname:

Gaat hij de huidige regels op het platform loslaten?

Musk wil dat er zo veel mogelijk gezegd kan worden op het platform, zolang het binnen de grenzen van de wet is. Het probleem is wel: welke wetten wil hij hanteren? Wetten horen bij landsgrenzen, en op Twitter gelden die niet.

Het loslaten van regels, wat Musk wil, kan betekenen dat er meer ruimte komt voor omstreden meningen, desinformatie en haatzaaien. Ook mag van Musk oud-president Trump terugkeren. Die werd verbannen vanwege zijn rol bij de Capitoolbestorming begin vorig jaar.

Moderatie is voor sociale media al jaren een hoofdpijndossier. Je kunt dit eigenlijk niet goed doen. Iets waarvan Musk zich bewust lijkt te zijn. "Als het fout gaat nadat ik Twitter heb overgenomen, is het 100 procent mijn schuld. Ik denk dat er best wat fouten gemaakt gaan worden", zei Musk kort nadat hij het bod op Twitter had uitgebracht.

Bovendien is het onderwerp in de VS, Twitters thuisland, extreem gepolariseerd. Het is denkbaar dat Musk zich verslikt in hoe moeilijk dit is. Het staat in ieder geval vast dat alles wat de miljardair doet, nauwlettend gevolgd zal worden.

Hoe zit het met de 'allesomvattende' app X?

X was voor Musk begin deze maand reden om Twitter - nadat hij eerst eenzijdig de overname had stopgezet - alsnog te kopen. Het gaat om een concept dat wij in het Westen eigenlijk niet kennen: een app die heel veel andere apps overbodig maakt.

In China bestaat al jaren WeChat. In de basis lijkt het op WhatsApp, maar dan in de overtreffende trap. Je chat er niet alleen, je regelt ook je bank- en verzekeringszaken, boekt vliegtickets en betaalt je rekeningen.

Het is al jaren de droom van Silicon Valley om zoiets van de grond te krijgen. Met name Mark Zuckerberg zou heel graag al die functionaliteiten in één app stoppen. Hoewel hij Facebook en chat-apps als Messenger en WhatsApp in bezit heeft, is het hem nog niet gelukt.

Hoe gaat Musk zijn investering terugverdienen?

Twitter is nooit een groot financieel succes geweest. Daar wil Musk verandering in brengen. In mei vertelde hij aan investeerders dat hij de omzet en het aantal gebruikers de komende jaren flink wil laten groeien. Na de verwachte ontslagronde moet het aantal medewerkers uiteindelijk groeien tot meer dan 11.000 in 2025. Dat zijn er duizenden meer dan nu.

Hij zal daarnaast niet om adverteerders heen kunnen. Gisteren plaatste hij een uitgebreide verklaring op Twitter, gericht aan de adverteerders. De boodschap daarvan was: blijf, ik ga er echt iets moois van maken en geen grote bende. Rond hetzelfde tijdstip was naar buiten gekomen dat onder adverteerders grote zorgen leven. Tegelijkertijd heeft Musk wel de ambitie uitgesproken om minder afhankelijk te worden van advertenties. Hij zou daarnaast bijvoorbeeld een betaald abonnement kunnen aanbieden.

Kan Musk ook slagen?

Hij is een succesvol zakenman met Tesla en ruimtevaartbedrijf SpaceX en heeft volgens Bloomberg een vermogen van meer dan 200 miljard dollar. Die ervaring geeft hem een stuk krediet. Musk lijkt groeimogelijkheden te zien met zo'n allesomvattende app.

Tegelijkertijd is Twitter wel een heel ander soort bedrijf dan hij tot nu toe gerund heeft. De vraag is of Musk wel antwoord heeft op de kwesties waar veel techbedrijven al jaren mee in hun maag zitten.