'Asielcrisis niet opgelost voor einde jaar, tekort van 10.000 opvangplekken'

De crisis in de noodopvang voor asielzoekers is niet opgelost voor het einde van het jaar. Waarschijnlijk is er op 1 januari een tekort van zeker 10.000 opvangplekken, blijkt uit documenten van het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA) die in handen zijn van RTL Nieuws.

Daarmee lijkt het plan van staatssecretaris Van der Burg (Asiel) niet te gaan slagen. Hij sprak met de gemeenten af dat zij vanaf 1 januari niet meer verantwoordelijk zijn voor de crisisnoodopvang, maar dat het COA die opvang op zich zal nemen.

'Niet realistisch'

Maar de druk op de opvang blijft zo hoog dat er eind dit jaar 51.000 plekken beschikbaar zouden moeten zijn voor het COA. "Het is niet realistisch te veronderstellen dat dit gerealiseerd zal zijn in deze korte tijd", staat in de documenten.

Dat betekent dat de crisisnoodopvang door gemeenten na 1 januari nog steeds nodig is. "Zolang de landelijke opvangcapaciteit als totaal nog niet voldoende is, kan er geen sprake zijn van de afbouw van (crisis)noodopvanglocaties", constateert het COA volgens RTL Nieuws.

Het ministerie van Justitie en Veiligheid erkent de problemen in een reactie aan de NOS. Een woordvoerder benadrukt dat er samen met de veiligheidsregio's "iedere dag" hard wordt gewerkt om de tekorten in te lopen, maar zegt ook: "Ja, wij komen op dit moment duizenden opvangplekken tekort voor het begin van het nieuwe jaar en het blijft crisis. De realiteit is dat de problemen die in jaren zijn opgebouwd niet in maanden zijn op te lossen."

Asielketen loopt vast

Deel van het probleem is dat veel noodopvanglocaties tijdelijk zijn en op 1 januari verlopen. Daardoor ontstaat er een tekort van zo'n 10.000 plekken. De staatssecretaris hoopt dat de gemeenten meer doen aan doorstroming.

Hij sprak met ze af dat er 20.000 huizen worden gezocht voor statushouders, oftewel mensen met een verblijfsvergunning. Zij houden nu plekken in de asielopvang bezet, omdat er geen huizen voor ze beschikbaar zijn.

Volgens het COA lijkt het niet realistisch dat ook dit tekort voor het einde van het jaar is ingelopen, aangezien er sinds 1 juli nog geen 8000 statushouders een plek hebben gekregen. "In het tempo van uitstroom sinds 1 juli is de uitstroom van 20.000 vergunninghouders ver weg."

Staatssecretaris Van der Burg is momenteel bezig met de uitwerking van zijn wetsvoorstel om asielzoekers beter te spreiden over het land. Dat voorstel liep vertraging op, omdat er verzet was binnen zijn eigen partij, de VVD. Die wil niet dat er wordt gesproken over het dwingen van gemeenten om asielzoekers op te vangen. Eind volgende week wil hij het wetsvoorstel indienen, nog voor het herfstreces.

Onrustige zomer

Afgelopen zomer ontstond er onrust toen het kabinet de Overijsselse gemeente Tubbergen passeerde bij het vestigen van een opvanglocatie voor asielzoekers. Het COA kocht een hotel op, wat leidde tot protesten en verbolgenheid bij de inwoners van de gemeente.

In de periode daarvoor gebeurde het regelmatig dat asielzoekers bij het aanmeldcentrum in Ter Apel op stoelen of in de buitenlucht moesten slapen, omdat er te weinig plekken waren. Dat leidde tot de eerste inzet ooit van hulporganisatie Artsen zonder Grenzen in Nederland.