Alle provincies melden nieuwbouwplannen, Zuid-Holland koploper

In de provincie Zuid-Holland worden de komende acht jaar de meeste nieuwe woningen gebouwd (235.460), in Drenthe de minste (13.631). Minister De Jonge voor Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening heeft de uitkomsten van de eerste afspraken met de provincies over de bouw van 900.000 nieuwe woningen vanmiddag bekendgemaakt.

Daaruit wordt duidelijk hoeveel nieuwe woningen elke provincie tot en met 2030 gaat realiseren. Het gaat nu alleen om de aantallen, over een paar maanden wordt ook bekend op welke plekken in de provincie die woningen worden gebouwd.

Meer greep

De Jonge ziet de afspraken met de provincies als een grote stap. Het kabinet wil vanwege de woningnood namelijk meer greep op de woningmarkt. De afgelopen jaren was de woningmarkt vooral in handen van de vrije markt, waardoor er relatief veel dure woonruimte werd gerealiseerd en er minder betaalbare huizen en appartementen zijn opgeleverd.

Ook verzanden bouwprojecten nu nog vaak in complexe en langdurige discussies tussen provincies en gemeenten over de vraag welke woningen op welke locaties gebouwd moeten worden. En tekenen omwonenden geregeld protest aan bij de Raad van State omdat ze een nieuwbouwwijk in hun omgeving niet zien zitten.

'Schouder aan schouder'

Het kabinet wil dus meer zeggenschap over de woningmarkt en daarom meer concrete afspraken maken met de betrokken partijen. De Jonge heeft zijn zinnen gezet op de bouw van 900.000 nieuwe woningen tot en met 2030. "Dit vraagt een gezamenlijke inzet - schouder aan schouder - van overheden, corporaties en marktpartijen", schrijft hij.

Ook is vastgelegd dat twee op de drie nieuwe huizen "betaalbaar" zijn. Bij koopwoningen gaat het dan om prijzen tot 355.000 euro. Bij sociale huurwoningen wordt een huur tot ongeveer 760 euro als betaalbaar gezien. Huurwoningen in de vrije sector gelden als betaalbaar als de huurder maximaal 1.000 euro per maand moet betalen.

Kijk hier hoeveel nieuwe woningen de provincies willen bouwen

De cijfers van de provincies roepen nog veel vragen op. Is er sprake van zogenoemde "harde" of "zachte" bouwcapaciteit? Harde bouwafspraken zijn al door de gemeenteraad goedgekeurd en de bouwgrond is geprepareerd. Bij zachte bouwcapaciteit is dat niet zo, en kunnen er nog allerlei obstakels in de weg zitten.

Volgens De Jonge stellen de afspraken wel degelijk wat voor. "Het is meer dan een intentie, omdat de provincies hun handtekening eronder hebben gezet en er ook gekeken is of de voorgestelde bouwplannen realistisch zijn."

Tegenwind

Verder lopen projectontwikkelaars aan tegen hoge bouwkosten door de inflatie en de schaarste aan personeel in de bouwsector. Door de stikstofproblemen is er ook nog een risico dat nieuwbouw verboden wordt op sommige natuurgevoelige plekken. De Jonge spreekt over tegenwind, die er bij de presentatie van het kabinet in januari nog niet was. "De materie is weerbarstiger en daarom moeten we harder trappen en niet afstappen", zegt De Jonge refererend aan zijn favoriete vrijetijdsbesteding wielrennen.

Bouwlocaties

In december dit jaar wil De Jonge de afspraken van vandaag hebben vastgelegd in zogeheten regionale woondeals, waarin ook de exacte bouwlocaties in iedere provincie zijn vastgelegd, en welk deel daarvan betaalbare woningbouw betreft.

Voor de snelle bouw van de 900.000 nieuwe woningen heeft het kabinet 11 miljard euro extra uitgetrokken.

Eerder maakten we deze video over de bouwplannen:

Aedes, de koepel van woningcorporaties is positief over de aanpak van De Jonge, maar noemt de uitwerking in concrete bouwlocaties de "lakmoesproef". Aedes-voorzitter Van Rijn maakt zich wel zorgen over de bouw van sociale huurwoningen op afzienbare termijn. Al opgestarte woningprojecten worden tot nu toe nauwelijks aangepast om er ook betaalbare woningen van te maken, constateert Van Rijn.