Ombudsman: jongeren met een beperking gehinderd door overheid
Wetten en regels van de overheid zitten jongeren met een beperking in de weg, waardoor zij veel risico op langdurige financiële problemen lopen. Dat concludeert Nationale ombudsman Reinier van Zutphen. De jongeren worden geconfronteerd met ingewikkelde wetten, administratieve rompslomp, onzekere inkomsten en weinig toekomstperspectief.
"Dit is niet eerlijk", zegt Van Zutphen. "Wetten en regels moeten jongeren helpen en niet in de weg zitten."
In deze video legt Nick Bootsman uit wat dat voor hem in de praktijk betekent: "Ik zeg altijd: het is net een monopolybord. We waren soms net een paar stappen vooruit, maar dan krijg je zo'n kaartje 'ga terug naar start'."
In Nederland wonen naar schatting twee miljoen mensen met een beperking, zoals een lichamelijke of verstandelijke beperking of psychische problemen.
Samengevat ziet de ombudsman het volgende gebeuren: jongeren met een beperking kunnen nergens terecht. Organisaties wijzen naar elkaar en hebben zelf onvoldoende kennis in huis om jongeren te helpen. Dat komt door onwetendheid en ingewikkelde wet- en regelgeving.
Wie hulp nodig heeft, moet jaar in jaar uit veel gegevens verstrekken. Hulp uit eigen netwerk ontbreekt soms, en het lastige contact met de overheid zorgt ervoor dat het moeilijk hulp vragen is. Die hulp wordt overigens ook niet altijd goed gegeven.
Daarbij zijn jongeren volgens de ombudsman te afhankelijk van de overheid. Door ingewikkelde toeslagen wordt het eerder afgeraden dan gestimuleerd om een bijbaan te nemen. Werken loont dus niet of nauwelijks. Van Zutphen: "Hun beperking bepaalt de mate waarin zij deel kunnen nemen aan de maatschappij. Het leven van jongeren met een beperking ziet er dan ook anders uit dan dat van hun leeftijdgenoten."
'Buiten de maatschappij'
Iemand die dit allemaal herkent, is Lisa. De 21-jarige heeft autisme en studeert aan de Universiteit Maastricht, ze wil in verband met toekomstige werkgevers liever niet met achternaam genoemd worden. Door haar autisme is ze gauw overprikkeld en moe en kan ze niet permanent werken naast haar studie.
Ze voelt dat ze door haar beperking buiten de boot valt op haar studie, "Maar doordat ik door al die ingewikkelde regels ook soms moeilijk een baantje kan nemen, voel ik me ook buiten de maatschappij staan."
Zodra Lisa een bijbaantje neemt, wat ze zou willen om werkervaring op te doen en in rustige periodes wat bij te verdienen, wordt ze gelijk gekort op haar studietoeslag. "Bij de gemeente heb ik heel vaak geïnformeerd hoe het zit. Maar ik word door DUO en de gemeente van het kastje naar de muur gestuurd. Niemand weet het echt. Al die toeslagen zijn ook nog eens heel ingewikkeld om aan te vragen."
Wat zou zij graag anders hebben? "Een maatje of coach van de gemeente die helpt met de aanvragen. En ontmoetingen met lotgenoten om je ervaringen te delen."
