Oekraïne heeft vrouwelijke soldaten hard nodig, 'we kunnen niet anders'
Sultan tuurt langdurig door het vizier op haar geweer. Onder toeziend oog van een instructeur ligt de vrouwelijke rekruut doodstil tussen het gras boven op een heuvel in de West-Oekraïense bossen. Ze concentreert zich op een gele ballon die op ruim 500 meter afstand hangt tussen de bomen.
Ze verlegt haar lichaam een stukje naar rechts en laadt haar wapen met een luide klik. Dan klinkt de scherpe knal van haar Sabatti, een jachtgeweer van Italiaanse makelij.
Sultan is niet haar echte naam, maar haar militaire bijnaam. Haar identiteit wil ze niet prijsgeven, omdat ze samen met Phoenix - ook niet haar echte naam- opgeleid wordt tot scherpschutter. Beide vrouwen lopen de heuvel af om het resultaat van hun schietoefening te inspecteren. Ze blijken hun doel te hebben geraakt.
De vrouwen in actie tijdens training:
Sultan en Phoenix behoren tot de groeiende groep vrouwen die zich melden bij de Oekraïense strijdkrachten. Inmiddels is bijna een kwart van al het militaire personeel vrouw. Met de grote verliezen aan het front kunnen de strijdkrachten de nieuwe aanwas goed gebruiken.
Beide rekruten vinden dat ze geen andere keuze hebben. "Dit is voor mijn land, voor mijn kinderen en mijn huis. We houden van ons land", zegt Phoenix.
"Wij willen geen oorlog", vult Sultan aan. "Maar als we ze moeten beschermen, dan moeten we dat doen. Er zit niets anders op."
Sultan werkt normaal in een autohandel. Phoenix zorgt in het dagelijkse leven als huisvrouw voor haar zoontje. "Ik had nooit gedacht dan mijn leven zo op zijn kop zou komen te staan en dat ik opgeleid zou worden als scherpschutter", vertelt Phoenix. "Maar het leven heeft ons die kant opgeduwd en dit is de keuze die ik nu gemaakt heb."
9000 mannen gesneuveld
Oekraïne geeft maar heel summier informatie over de aantallen manschappen die zijn gedood of gewond geraakt in de oorlog. Generaal Zaloezjny, de opperbevelhebber van de Oekraïense strijdkrachten, maakte deze week bekend dat bijna 9000 Oekraïense militairen zijn gesneuveld sinds februari.
Het was een van de zeldzame keren dat Kiev iets prijsgaf over militaire slachtoffers aan Oekraïense zijde. Volgens analisten ligt het aantal waarschijnlijk nog veel hoger.
Wat de precieze aantallen ook zijn, het is duidelijk dat Oekraïne om goed getrainde, wapenvaardige soldaten zit te springen. De overheid heeft alle mannen tussen de 18 en 60 jaar gemobiliseerd en kan die zo nodig direct optrommelen voor militaire dienst.
Maar het is de vraag of de mobilisatie wel genoeg is. De regering van president Zelensky kan in principe miljoenen mannen oproepen, maar een groot deel is niet gevechtsklaar.
Kiev kijkt daarom meer en meer naar landen als Finland en Israël, waar grote delen van de bevolking geregeld militaire training krijgen. In Israël geldt al sinds het uitroepen van de onafhankelijkheid in 1948 de dienstplicht voor mannen en vrouwen.
Vrouwen registreren
Het besluit dat de Oekraïense regering deze zomer nam, is een stap in die richting. Vanaf 1 oktober gaan de autoriteiten actief vrouwen registreren voor militaire dienst. Het is geen dienstplicht: vrouwen wordt gevraagd zich vrijwillig te melden. Met de registratie willen de strijdkrachten beter inzicht krijgen welke vaardigheden en opleiding de vrouwen hebben en hoe ze eventueel ingezet kunnen worden in de strijd.
Het grootste deel van hen zal aanvankelijk niet voor gevechtsfuncties ingezet worden. Een vrouw die bijvoorbeeld in het dagelijks leven boekhouder is, kan bijvoorbeeld een vergelijkbare functie overnemen van een man die een administratieve baan heeft in de strijdkrachten. Die man kan dan vervolgens worden ingezet aan het front.
Maar het is niet uitgesloten dat Oekraïne vrouwen wel degelijk als aanvalstroepen inzet. Vrouwen zijn aanwezig in alle gelederen van de strijdkrachten, tot aan de speciale commando-eenheden toe.
Niet bang
Militair instructeur "Deb" (ook niet zijn echte naam) traint vrouwelijke rekruten in het westen van Oekraïne. Hij is blij met de vrouwen die zich aanmelden. Hij wijst met trots op een rekruut met de bijnaam Oksana, die in de bossen pistooltraining van hem krijgt.
"Ze nam deel aan een training met 90 mannen. Ze was fysiek sterk en even vaardig met wapens als de mannen. De training duurde vijf uur zonder enige onderbreking. Ze was een van de besten."
Op de vraag of ze bang zijn voor het vooruitzicht te gaan vechten geven de rekruten wisselende antwoorden. "Ik ben helemaal niet bang", zegt Phoenix vastberaden. Ik bereid me voor op het ergste. In de hoop dat er betere tijden komen."
"Natuurlijk ben je wel eens bang", erkent Sultan. "Maar dat betekent niet dat we kunnen opgeven. We storten ons in de strijd."
