Eerste onderzoek naar Nederlandse verzetsgroep uit tijd Koude Oorlog
Er komt een verkennend onderzoek naar de archieven van Stay Behind, een geheime Nederlandse verzetsgroep uit de tijd van de Koude Oorlog. De ministeries van Defensie en Algemene Zaken hebben opdracht gegeven voor het onderzoek, meldt de Volkskrant.
Nabestaanden en leden van de verzetsgroep dringen al jaren aan op een onderzoek. Ze willen weten wat er in de archieven van verschillende overheidsorganisaties te vinden is over Stay Behind.
Het Nederlands Instituut voor Militaire Historie (NIMH) gaat nu op zoek naar getuigen, bekijken welke informatie te vinden is en welke informatie openbaar kan worden gemaakt. Dat moet in oktober afgerond zijn. Daarna wordt bepaald of er een uitgebreid onderzoek komt.
Wapens verstopt in hele land
De Stay Behind-organisatie bestond tussen 1945 en 1992 en werd opgericht om bij een inval van de Sovjet-Unie het gewapend verzet te vormen. Honderden burgers waren lid van de groep. De vroegere Binnenlandse Veiligheidsdienst (BVD) en de ministeries van Defensie en Algemene Zaken hadden de leiding.
Burgers werden in het geheim gerekruteerd, kregen af en toe training en mochten hun familie niets over hun werk vertellen. Dat veroorzaakte in veel gezinnen flinke spanningen.
Stay Behind verstopte op tientallen plekken in het land zware wapens. Uit een van die depots werden in de jaren negentig wapens gestolen. Ze kwamen in handen van de Amsterdamse criminelen Sam Klepper en John Mieremet, maar vanwege het geheime karakter van de verzetsgroep hield de overheid de diefstal stil.
Nabestaanden vragen al jaren om opening van zaken en erkenning van de overheid, maar dat kwam pas nadat de Volkskrant in 2017 over de verzetsgroep had gepubliceerd. Begin vorig jaar bedankten premier Rutte en minister Bijleveld de oud-leden en hun nabestaanden voor het eerst namens de Nederlandse regering.
