Natuurorganisaties niet blij met uitspraken Hoekstra: 'Dit is buigen voor terreur'

Natuurorganisaties zijn niet blij met de uitspraken van Wopke Hoekstra, die in het AD onder meer zei dat de gestelde datum van 2030 voor de reductie van stikstofuitstoot "niet heilig" is. Actiegroepen van boeren zoals Agractie en Farmers Defence Force zien de uitspraken juist als een stap in de goede richting.

LandschappenNL, koepel van landschapsbeheerorganisaties van de provincies, vindt dat Hoekstra buigt voor terreur door te zeggen dat uitstel eventueel mogelijk is. "Wat mij betreft is dit de bijl aan de wortel van de democratie leggen", zegt directeur Hank Bartelink.

Hij stelt dat de natuur in Nederland er slecht aan toe is. Een stikstofreductie van 50 procent is volgens hem nodig voor herstel en wat Bartelink betreft kan dat niet snel genoeg gaan. "Het is een slecht signaal van de politiek als ze nu gaan draaien. Dat wekt in ieder geval geen vertrouwen."

Hij vindt verder dat uitstel van de coalitie-afspraken tot meer problemen leidt dan alleen de teloorgang van de natuur. Ook voor de bouw van woningen en de landbouwtransitie is het slecht, stelt hij. "Uiteindelijk, als je deze plannen voor je uit schuift, gaat het totale kostenplaatje alleen maar verder oplopen. Je zakt zo dieper weg in het moeras."

Papieren werkelijkheid

Woordvoerder Sieta van Keimpema van actiegroep Farmers Defence Force vindt het een stap vooruit dat de doelstelling voor 2030 niet heilig zou zijn. "Wat in 100 jaar is opgebouwd, in totale emissie van de maatschappij en door beleid, verander je niet in een paar jaar tijd", stelt ze.

Volgens FDF moet het hele beleid zoals het nu op tafel ligt van tafel, inclusief de wetgeving. "De realiteit die het kabinet voor zich ziet, is een papieren werkelijkheid die in de praktijk niet te realiseren is."

Volgens Van Keimpema zijn Haagse politici en ambtenaren het contact met de natuur en de landbouw kwijt. "Ze handelen vanuit een zelfbedachte wensnatuur. Hierdoor remmen ze de wetenschap en boeren af op het gebied van innovatie en verduurzaming."

Andy Palmen, directeur van natuurorganisatie Greenpeace, noemt de uitspraken van Hoekstra symboolpolitiek. "In Den Haag weet men donders goed dat de rechter gehakt maakt van elke vertraging om de natuur te redden, maar de zetels zijn belangrijker dan het land fatsoenlijk besturen."

Ook hij onderstreept dat de natuur in Nederland er slecht aan toe is en dat er nu echt iets moet gebeuren. "Om deze te redden moet de stikstofneerslag op de meest urgente natuur al voor eind 2025 onder de gestelde norm worden gebracht. We moeten juist versnellen in plaats van verder treuzelen."

Ook Natuurmonumenten vindt dat het uitstellen van de doelen geen optie is. De organisatie heeft dat standpunt ook duidelijk gemaakt op een overleg afgelopen maandag met onderhandelaar Remkes. Het Wereld Natuur Fonds stelt dat Hoekstra met zijn opmerking "het doodvonnis voor kwetsbare natuur in Nederland tekent."

Nederland op slot

Hoekstra noemt de kritische depositiewaarde (kdw), de hoeveelheid stikstof die een natuurgebied volgens wettelijke normen aankan, in het interview een "gemankeerd middel". Hij wil dat er een "ecologische autoriteit" komt die "met de mensen lokaal de natuur kan beoordelen". De kdw moet volgens hem uit de wet geschrapt worden.

Boerenactiegroep Agractie vindt dat een goed idee. "Wij weten dat alle coalitiepartijen behalve D66 dit aan de achterkant ook vinden. Nu heeft het CDA het hardop gezegd", aldus een woordvoerder. In plaats van de kdw is het beter om te kijken welke factoren, naast stikstof, effect hebben op een natuurgebied, vindt Agractie. Onder meer moet gedacht worden aan de droogte, klimaatverandering en de zuurgraad. "De kdw zegt niets over de feitelijke natuurwaarden."

Natuurorganisaties willen wel dat het kabinet vasthoudt aan de kdw voor het beleid. "Wordt daarvan afgeweken, dan zou dankzij het CDA de chaos nog groter worden en Nederland nog langer op slot blijven", zegt Palmen van Greenpeace.

Druk op kabinet

De verschillende organisaties zijn het er wel over eens dat de uitspraken van Hoekstra druk leggen op het kabinet. Premier Rutte zet "staatsrechtelijk een vraagteken" bij het CDA-standpunt. De Kamer komt volgende week dinsdag terug van reces voor een debat over de uitspraken.

Boerenbelangenorganisatie LTO zegt dat de uitlatingen van Hoekstra "slechts een stap in het doorbreken van de impasse" zijn. "Hoekstra sprak als partijleider namens een coalitiepartner. De hele coalitie moet nu met een standpunt komen. Pas als dat gebeurt kunnen wij besluiten weer aan tafel te komen bij Remkes."