Heide kleurt paars, maar 'jonge heide gaat het niet overleven'

Van half augustus tot half september trekt het fenomeen menig natuurliefhebber: de bloeiende heide van bijvoorbeeld de Loenermark, de Posbank en het Gooi. Maar vanwege de aanhoudende droogte zullen veel jonge heideplanten afsterven, vrezen natuurbeheerders. Vanwege hun nog kleine wortels zijn de jonge plantjes, die eind vorig jaar of dit jaar zijn ontkiemd, extra kwetsbaar.

"De jonge heide gaat het niet overleven", zegt hydroloog Wiebe Borren van Natuurmonumenten. Volgens hem kunnen heidegebieden daardoor minder snel herstellen van de vorige droge zomers, toen veel heideplanten het loodje legden. In sommige gebieden is daarna juist jonge heide tot ontwikkeling gekomen.

Ondanks de sterfte kleuren veel heidegebieden momenteel echter 'gewoon' paars, zoals gebruikelijk in deze tijd van het jaar. Wel is de bloei dit jaar iets eerder ingezet, zegt Borren, en vallen hier en daar gaten vanwege de afgestorven jonge planten. "Maar de volwassen planten bloeien mooi. Die hebben de vorige jaren ook overleefd en zijn dus blijkbaar heel sterk."

Deze heideplanten staan volop in bloei:

Op sommige plekken is desondanks ook bruine of gele vegetatie te zien, zag onder meer Omroep Gelderland, die met een drone boven de Wezepsche Heide bij Zwolle vloog. "De heide ligt er een beetje aangeslagen bij", zegt boswachter Herman Heskamp tegen de regionale omroep.

Ook op de Veluwe zag Heskamp de effecten van de droogte. "Ik zag daar op stukken helling ook al planten die helemaal bruin waren geworden. Het ziet er niet perfect uit."

Vorige week maakten we deze video over onder meer de verdroogde heide:

Ook hydroloog Borren is ondanks de huidige bloei niet gerust op de gevolgen van de droogte voor de heide, hoewel de problemen niet alleen door de droogte komen. "De sterfte van de eerdere jaren is waarschijnlijk ook het gevolg van overmatige stikstofdepositie, waardoor de heide achteruitgaat", legt hij uit. "De droogte deelt dan de laatste klap uit."

Bovendien is de verdroogde heide niet het enige probleem in deze gebieden, zegt Borren. "Op de hoge zandgronden, waar zich veel heidegebieden bevinden, zijn vennen, poelen en beken drooggevallen. Daardoor hebben veel dieren nu geen plek meer om te overleven."

Het gaat vooral om vissen, insecten en amfibieën als de kamsalamander en de rugstreeppad. "Die moeten het echt hebben van water, ook in de heidegebieden. Boswachters melden nu dat ze bijvoorbeeld stukken minder libellen en vlinders zien. Daar maken we ons grote zorgen over."