Ook in de winter zal Europa Azië aftroeven bij aankoop lng, zegt Shell-baas

• Thom Opheikens

  redacteur Economie

Europa zal er ook de komende winter in slagen om vloeibaar gemaakt gas (lng) 'weg te kopen' van gasmarkten in Azië. Dat is de verwachting van Shell-ceo Ben van Beurden. Momenteel lukt het de Europese gasopslagen te vullen doordat Europese lng-terminals het hele jaar al op volle capaciteit draaien. Komende winter is een constante aanvoer van lng, samen met goed gevulde gasopslagen, een keiharde voorwaarde om niet in een economisch doemscenario terecht te komen.

Veel tankers die nu lng in Europa afleveren, hadden oorspronkelijk een andere bestemming. Maar Europa bleek bereid om dieper in de buidel te tasten voor het vloeibaar gemaakte gas. Analisten wijzen erop dat het nog maar de vraag is of de lng-tankers ook in de winter blijven komen, als rijke Aziatische landen als Japan, Zuid-Korea en China te maken krijgen met een strenge winter.

Maar Van Beurden denkt dat de huidige trend doorzet. Voor Europa is lng "de enige beschikbare kortetermijnoplossing", zegt hij in een toelichting op de kwartaalcijfers van Shell die wederom een recordwinst laten zien.

Shell is goed voor zo'n 15 procent van de wereldwijde lng-handel en kent de markt dus als geen ander. Daarom is het vertrouwen van Van Beurden in de diepe zakken van Europese afnemers goed nieuws met het oog op leveringszekerheid, al zal de prijs van het gas extreem hoog blijven. Shell verdiende er zelf het afgelopen kwartaal ook flink meer aan dan een jaar eerder.

Vergeleken met vorig jaar importeert Europa grofweg de helft meer lng, blijkt uit data van Kpler. Dat gas komt voor een belangrijk deel uit Azië, waar landen hun gasgestookte elektriciteitscentrales uitzetten en zijn overgestapt op vervuilender kolencentrales. Een beweging die schadelijk is voor het klimaat en die overigens ook in Nederland en Duitsland plaatsvindt.

De lng-stromen naar Europa en Azië

De hoge energieprijzen noemt Van Beurden een wereldwijd fenomeen waar Shell niet veel aan kan doen. "Dat is een moeilijke boodschap om te accepteren en om over te brengen", zegt hij. Het bedrijf werkt volgens Van Beurden hard om nieuwe voorraden aan energie aan te leveren zo snel als dat kan. "Maar we kunnen ook geen wonderen verrichten."

En de huidige krapte is volgens de bestuursvoorzitter ook aan falend politiek beleid te danken. "De afgelopen paar jaar is er door de hele olie- en gasindustrie 1000 miljard minder geïnvesteerd dan onder normale omstandigheden zou zijn gebeurd", zegt Van Beurden.

"Deels komt dat door de hele moeilijke situatie tijdens de pandemie, maar het komt deels ook door de grote druk die er is om weg te bewegen van een fossiel energiesysteem." Als er niet tegelijkertijd wordt ingezet op beleid om de vraag naar olie en gas terug te dringen, is de huidige krapte een logisch gevolg, zegt Van Beurden.

Voorzichtig met oog op winter

Wat betreft al te veel optimisme over hoe Europa met (veel) minder of zelfs zonder Russisch gas de winter doorkomt, adviseert Van Beurden wel voorzichtig te zijn. "Sommige aannames uit een recente studie van Gasunie hoeven deze winter niet persé uit te komen", zegt hij.

"Namelijk hoe het loopt met Russische leveringen en hoeveel de voorraden gevuld worden. Ook is er binnen Europa een verplichting om solidair met elkaar te zijn. Het is dus verstandig om op een moeilijke tijd voorbereid te zijn."