Door prestatiecultuur bij Ajax wordt 'de rest' niet gezien: 'Heel gevaarlijk'

Volgens Daphne Koster, manager vrouwenvoetbal van Ajax, ligt de grote oorzaak van de angstcultuur bij de Amsterdamse club aan het prestatieklimaat. "Een risico van dat alles om die prestaties gaat, is dat de rest niet gezien wordt. Dat is heel gevaarlijk."

Koster lichtte maandag eerdere uitspraken van haar toe over het grensoverschrijdende gedrag van Marc Overmars, de oud-directeur voetbalzaken van Ajax. In de documentaireserie Op weg naar de Top zei de oud-speelster van Ajax (2012-2017) dat de verhalen over Overmars al langer rondgingen.

"Je zegt er niets over omdat je weet, het is toch de technisch directeur en je kunt het niet hardmaken. Je komt in een omgeving waarin veel mensen al zeggen: wat doen die vrouwen hier?", zei ze in de documentaire.

Intern besproken

Koster was daarmee één van de eerste medewerkers van Ajax die zich expliciet uitliet over de zaak-Overmars. Hoe is er bij Ajax gereageerd op haar optreden?

"Intern besprak ik het al. Vanaf het moment dat het naar buiten kwam, is er een aantal momenten geweest dat het personeel bij elkaar kwam. Vrouwen kwamen ook bij elkaar. Daar besprak ik al hoe ik tegen de wereld aankeek. Toen heb ik dit ook aangegeven, dat ik het wist. Of wist... Je wist van het verhaal af."

Koster denkt wel te weten waarom het gedrag van Overmars zo lang binnenskamers bleef. "Je wilt ergens bij horen en je voelt eigenlijk dat een groot gedeelte van de omgeving je liever weg wil hebben en je niet omarmt. Vrouwen werden niet gezien als onderdeel van de voetballerij of van de club."

"Daar ga je je dan ook naar gedragen", vervolgt ze. "Dat we maar beter onze mond kunnen houden. Of we kunnen het maar beter niet bespreekbaar maken."

Vrijuit spreken

Volgens Koster heeft Ajax volledig meegewerkt aan de documentaireserie, die gaat over de opkomst van het vrouwenvoetbal. Zo kon ze vrijuit spreken en alle vragen beantwoorden.

"Ik heb gelijk aangegeven dat dit gaat over de cultuur waarmee de vrouwen te maken hebben in de voetballerij. Als ik mezelf eerlijk in de spiegel wil aankijken, dan kan ik zo'n vraag niet ontwijken. En dit was dan wel een incident, maar het is iets waarmee alle vrouwen te maken hebben."

Ajax liet begin mei weten dat de club werkt aan een cultuurverandering na het grensoverschrijdende gedrag van Overmars. Dit alles na de uitkomsten van een door Ajax ingehuurd onderzoeksbureau.

Koster: "Door dit incident is het bij Ajax ook top of mind geworden. Dat we bewust zijn. Dat we de cultuur herkennen. En ook erkennen. En dat de volgende stap is dat er ook echt wat aan gedaan gaat worden."

Denkt ze dat dat kans van slagen heeft? "Een cultuur veranderen kost echt tijd. En lef om echt eerlijk te zijn. Het is ook niet alleen grensoverschrijdend gedrag op seksueel gebied, maar je kunt ook denken aan racisme, discriminatie, pesten... Het is veel groter dan dat ene incident."

"Maar de wil om te veranderen is er. Ik hoop dat we over een paar jaar met trots kunnen terugkijken en zien dat Ajax daar leidend in is geweest."