Vermogensverdeling in Nederland scheef, 1 procent bezit kwart vermogen
Een kwart van het totale vermogen in Nederland is in handen van 1 procent van de huishoudens. En voor een op de vier huishoudens geldt dat zij netto gezien een schuld hebben.
De vermogensverdeling in Nederland is schever dan gedacht, blijkt uit de conclusies van een werkgroep onder leiding van Laura van Geest, voorzitter van de Autoriteit Financiële Markten. In de werkgroep zitten financiële experts van verschillende ministeries, het Centraal Planbureau, het Centraal Bureau voor de Statistiek en De Nederlandsche Bank.
De verschillen tussen de inkomensgroepen groeien doordat een kleine groep profiteert van hun aandelen - meer dan eerst gedacht - en van de stijgende huizenprijzen. Ook de belastingdruk is voor de top van 1 procent meest vermogenden lager dan voor andere huishoudens.
De vermogenskloof tussen mensen in loondienst en mensen met een eigen bedrijf is door bepaalde belastingregels toegenomen. Ook het verschil tussen huurders en woningeigenaren wordt groter door de belastingaftrek voor hypotheekrente.
'Iets leren van grote verschillen'
Het kabinet heeft om de analyses en adviezen gevraagd vanwege de groeiende vermogensongelijkheid. Minister Van Gennip van Sociale Zaken zei hierover: "Dat er ongelijkheid is in Nederland is één. Dat die zo groot is, daar moeten we iets van leren".
De onderzoekers schetsen verschillende oplossingen. Zo zou het goed zijn als de overheid jaarlijks de belastingconstructies van vermogende belastingbetalers in beeld brengt, zodat zichtbaar wordt hoe belastingregels in de praktijk uitpakken.
Verder schetsen de onderzoekers pakketten aan belastingmaatregelen, zoals het afschaffen van het lage tarief voor vennootschapsbelasting en het afschaffen van de aftrekpost mkb-winstvrijstelling. Ook bij vermogensoverdrachten, zoals bij bedrijfsopvolging, erfenissen en schenkingen, kan de belastingdruk eerlijker worden verdeeld.
Hypotheekrenteaftrek
Als oplossing voor het verschil tussen mensen met een eigen woning en huurders noemt de werkgroep het verlagen van de hypotheekrenteaftrek en het eigenwoningforfait, en het op lange termijn gaan belasten van de winst bij verkoop van een woning. Het belasten van de woning als bezit, in box 3, wordt niet gezien als optie.
Premier Rutte zei in zijn vrijdagse persconferentie dat wat hem betreft de eerste eigen woning en relatief kleine pensioenen buiten de maatregelen gaan vallen.
Het kabinet gaat de komende weken nadenken over de studie en verwacht richting Prinsjesdag met maatregelen te komen. "Er zijn al heel veel duidelijke signalen op te vangen uit deze studie", zegt minister Kaag van Financiën.
