Bijna vier jaar na dato start Italië megaproces brugramp Genua

• Fiorella Opromolla

  redacteur Buitenland

Op de binnenplaats van de rechtbank van Genua staat een grote tent, binnen staan de stoelen al klaar. De tent moet, naast meerdere zalen, extra ruimte bieden voor iedereen die op de zitting afkomt. Bijna vier jaar na het instorten van de Morandi-brug begint vandaag het megaproces over deze ramp. De verwachting is dat er veel mensen afkomen op de eerste zitting.

De Italianen spreken niet voor niks van een megaproces: er zijn 59 verdachten die vertegenwoordigd worden door minimaal 200 advocaten. Honderden mensen en bedrijven hebben zich partij gesteld. De zitting is openbaar: er worden veel journalisten en andere belangstellenden verwacht.

De rechtbank heeft de nodige maatregelen genomen om iedereen te kunnen herbergen: er zijn drie grote ruimten beschikbaar, waar zo'n 500 mensen terechtkunnen. Mensen voor wie geen plaats is in de rechtszaal, kunnen de zitting via een videoverbinding volgen. "Dit wordt een historisch proces, daarom vinden we het belangrijk dat het maximaal toegankelijk en te volgen is", aldus de procureur-generaal van Genua.

Slachtoffers

Op 14 augustus 2018, om 11.36 uur, slaat het noodlot toe. De 1182 meter lange Morandi-brug, die 45 meter hoog boven de ingedamde Polcevera-rivier, een woonwijk en een industrieterrein ligt, stort in. Op dat moment is er veel verkeer op de brug. 43 mensen komen om het leven, onder wie meerdere kinderen.

De Morandi-brug lag midden in de stad en was een belangrijke verkeersader in Italië: over de brug lag de snelweg A10 van Genua naar Ventimiglia, bij de grens met Frankrijk. Op 3 augustus 2020 is de nieuwe San Giorgio-brug geopend, vernoemd naar een van de beschermheiligen van de havenstad. De nieuwe brug is ontworpen door de wereldberoemde architect Renzo Piano.

Een terugblik op de ramp:

Vrijwel meteen na de ramp werd Autostrade per l'Italia aangewezen als verantwoordelijke. De wegbeheerder zou de ruim vijftig jaar oude brug niet goed hebben onderhouden: sensoren die de structuur moesten controleren werkten al sinds 2015 niet en van twee pijlers was bekend dat er problemen waren. Toenmalig premier Conte haalde, na een onderzoek van het ministerie van Infrastructuur en Transport, hard uit: hij noemde de ramp een gevolg van "ernstige en onvergeeflijke nalatigheid".

Vier deskundigen, aangesteld door een onderzoeksrechter, stelden eind 2020 in een rapport dat het instorten het gevolg was van ontwerpfouten, slecht onderhoud en gebrekkige controles.

Topmannen

Vandaag verschijnen er dus 59 verdachten voor de rechter. Er liggen aanklachten voor, letterlijk vertaald: 'meervoudige doodslag', 'doodslag in het verkeer', 'aanslag op verkeersveiligheid' en valsheid in geschrifte.

Zowel Autostrade per l'Italia als SPEA, het bedrijf dat verantwoordelijk was voor het onderhoud en inspecties, trof een schikking van zo'n 30 miljoen euro. Als bedrijf worden zij dus buiten het proces gehouden. Wel staat een aantal personen op persoonlijke titel terecht, onder wie voormalig topman van Autostrade per l'Italia Giovanni Castellucci en Paolo Berti, voormalig directeur centrale operaties van SPEA. Ook moeten (voormalige) ambtenaren van het ministerie van Infrastructuur en Transport voorkomen.

Een vonnis is niet snel te verwachten. "Dit betreft een proces dat zeker lang zal duren. Niet alleen vanwege het aantal aanklachten, maar ook door de complexiteit van het proces", aldus de voorzitter van de rechtbank van Genua tegen een regionale nieuwssite. "Ik denk niet dat er voor 2024 een uitspraak is."