Bindend correctief referendum komt er voorlopig niet
Burgers kunnen voorlopig geen landelijke wetten of besluiten van gemeenten en provincies ongedaan maken. De Tweede Kamer stemt in tweede lezing tegen een verandering van de grondwet over het correctief bindend referendum. Het gaat om een initiatiefwet van SP-Kamerlid Leijten.
Er is zo goed als zeker wel een meerderheid voor de aanpassing, maar omdat het de tweede lezing van een grondwetswijziging is, moet twee derde van de Kamerleden ervoor stemmen en dat gaat niet gebeuren. In elk geval VVD, CDA, SGP en Volt zijn tegen en die partijen hebben samen 53 van de 150 zetels. De stemming is al een paar keer uitgesteld en is nu verschoven naar volgende week.
Nieuw voorstel moet weer twee keer door beide Kamers
Als de initiatiefwet van de SP inderdaad wordt verworpen, is een correctief bindend referendum voorlopig van de baan: een eventuele nieuwe wet moet weer twee keer door beide Kamers.
Kern van de initiatiefwet is dat burgers een referendum over een wet kunnen afdwingen als daarvoor voldoende handtekeningen zijn opgehaald. De wet gaat van tafel als er een 'substantiële uitkomstdrempel' is gehaald: niet alleen moet een meerderheid van de stemmers de wet afwijzen, maar dat aantal moet ten minste zo groot zijn als de meerderheid van de uitgebrachte stemmen bij de meest recente verkiezingen. En volgens het voorstel kunnen provincies en gemeenten zelf bepalen of zij, onder soortgelijke voorwaarden, een bindend referendum over hun besluiten mogelijk willen maken.
Voorstel gesplitst
De discussie spitste zich eerst toe op het terugdraaien van landelijke wetten, maar het was al snel duidelijk dat daarvoor geen tweederdemeerderheid is. In de hoop wel genoeg te steun te krijgen voor de mogelijkheid van een referendum in provincies en gemeenten, splitste de SP het voorstel voor de lagere overheden af, waardoor daar apart over wordt gestemd.
CDA-woordvoerder Van Dijk wees dat laatste deel aanvankelijk niet onmiddellijk af, maar laat nu weten dat het CDA ook daartegen is. Ze heeft lokale en provinciale partijgenoten geraadpleegd en van hen ziet 90 procent niets in een correctief bindend referendum. De geraadpleegde CDA'ers zijn wel voor 'burgerparticpatie' in een eerder stadium.