Ministers nemen het op voor verontruste wetenschappers

Minister Dijkgraaf staat "100 procent" achter de brief die vanochtend werd gepubliceerd over beschuldigingen van politici aan het adres van wetenschappers.

De ondertekenaars, ruim 300 wetenschappers, doen in de brief een oproep om stelling te nemen tegen politici die "ongefundeerde beschuldigingen en verdachtmakingen tegen wetenschappers uiten". Directe aanleiding voor de oproep waren uitlatingen van Forum voor Democratie-Kamerlid Van Meijeren die in een Kamerdebat directeur Centrum Infectieziektenbestrijding van het RIVM Van Dissel van corruptie beschuldigde.

Belangrijk signaal

Dijkgraaf vindt de brief een belangrijk signaal. Volgens de minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap moeten de samenleving en de politiek een "omgeving creëren die veilig is voor wetenschappers om hun werk te doen en hun kennis te delen, ook als ze misschien een boodschap hebben die niet welkom is".

Dijkgraaf zegt met nadruk dat we wetenschappelijke kennis hard nodig hebben: "We moeten voor de feiten staan, maar ook voor de wetenschappers die ons die feiten brengen."

Aan politiek om te oordelen

Volgens de minister moet de politiek "met zorg en aandacht" over de wetenschap praten, maar is er een verschil tussen die twee werelden. Hij benadrukt dat het uiteindelijk aan de politiek is om te beoordelen hoe met de kennis uit de wetenschap wordt omgegaan.

"Natuurlijk mag wetenschap altijd bevraagd worden, die wordt daar zelfs beter van, en binnen de wetenschap zullen onderzoekers elkaar altijd scherp bevragen, maar ze moeten uiteindelijk wel hun werk kunnen doen", zegt Dijkgraaf.

Kamervoorzitter Bergkamp zegt dat persoonlijke aanvallen op wetenschappers niet in de Tweede Kamer thuishoren. "Zij kunnen zich in het debat in de Kamer niet verdedigen. Voorzitters van de debatten moeten dat bewaken." Leidraad daarbij is haar notitie over omgangsvormen, zegt Bergkamp.

Effect op vrijheid van wetenschappers

Volgens minister Kuipers van Volksgezondheid blijkt uit de brief dat woorden ertoe doen en iemand kunnen raken die zich niet kan verdedigen. "Dat kan ook een effect hebben op de vrijheid die wetenschappers hebben om onderzoek te doen en hun mening te geven." Ook hij wijst erop dat wetenschappers bij uitstek gewend zijn om een discussie aan te gaan en om elkaar vragen te stellen.

Kuipers benadrukt dat de vrijheid van wetenschappers moet worden gekoesterd: "Die hebben we als maatschappij nodig. Kijk alleen maar even wat ons dat heeft opgeleverd, bijvoorbeeld in de aanpak van de covid-pandemie." Hij vindt dat we trots moeten zijn op de stand van de wetenschap.

In deze video legt viroloog Marion Koopmans uit waarom de wetenschappers een open brief hebben opgesteld met hun oproep aan de politiek: