Mensenrechtencollege: ziekenhuis discrimineerde transgender man

Ziekenhuis OLVG in Amsterdam heeft een transgender man ten onrechte naar een psycholoog gestuurd, in plaats van hem lichamelijk te behandelen voor pijnklachten aan de baarmoeder en eierstokken. Bij de doorverwijzing was sprake van discriminatie. Dat heeft het College voor de Rechten van de Mens geoordeeld in de zaak, die in maart door de man werd voorgelegd.

De man die de klacht had ingediend is Brand Berghouwer, de voorzitter van Transgender Netwerk Nederland. Berghouwer klopte al in 2017 bij een gynaecoloog aan met pijnklachten in de onderbuik. Vastgesteld werd dat er fysiek iets mis was en Berghouwer werd behandeld met medicatie. Maar daarbij werd verteld dat op lange termijn misschien operaties aan de baarmoeder of eierstokken nodig waren voor een definitieve oplossing.

Twee jaar later kreeg hij opnieuw klachten en trok hij aan de bel. Maar bij die tweede behandeling werd Berghouwer lichamelijk niet onderzocht en in plaats daarvan door een arts doorverwezen naar een psycholoog van de genderkliniek van het Amsterdam UMC.

Het College is van mening dat er sprake was van discriminatie bij die doorverwijzing. Berghouder zocht een operatie als oplossing voor de pijn, niet in het kader van zijn lichamelijke transitie. Toch behandelde het ziekenhuis de hulpvraag wel als zodanig. Doordat het ziekenhuis Berghouwer direct doorverwees zonder lichamelijk onderzoek te hebben gedaan, maakte het zich schuldig aan discriminatie op grond van geslacht.

Berghouwer noemt de uitspraak historisch. "Ik ben heel blij dat het College mij gelijk geeft. En ik hoop dat andere trans mensen zich hierdoor gesterkt voelen, als zij tegen problemen in de zorg aanlopen."

Daarnaast hoopt Berghouwer dat ziekenhuizen door het oordeel bij zichzelf te rade zullen gaan. "Hopelijk komen ziekenhuisbesturen en artsen nu in actie. Ik hoop dat zij gaan nadenken hoe zij zulke situaties kunnen voorkomen."

OLVG: nemen uitspraak zeer serieus

Oordelen van het College Rechten van de Mens zijn gezaghebbend, maar juridisch niet bindend. Toch roept de organisatie zorgverleners op niet te snel conclusies te trekken, als het aankomt op de behandeling van transgender personen. "Het College roept zorgverleners dan ook op de vraag van de transgender patiënt serieus te nemen en hun dezelfde kwaliteit van zorg te bieden als niet transgender patiënten".

Het OLVG in Amsterdam voerde in de zitting aan dat het Berghouwer had doorverwezen voor transgenderzorg, omdat het er alle schijn van had dat hij de operatie wilde vanwege zijn lichamelijke transitie. Daar komt het ziekenhuis nu van terug.

Het ziekenhuis laat weten de uitspraak "zeer serieus" te nemen. "We erkennen dat we hier een fout hebben gemaakt. De uitspraak is wat dat betreft heel duidelijk, we hebben wat te verbeteren", reageert een woordvoerder. Dat betekent volgens het ziekenhuis niet dat er protocollen moeten worden aangepast; die zijn landelijk vastgelegd. "Maar we gaan met het medisch personeel in gesprek over hoe we gaan voorkomen dat dit nog eens gebeurt". Berghouwer zegt overigens geen excuses van het OLVG te hebben gekregen.