Een Amsterdammer zonder Indonesische roots is daar nu bekend international
Even was Marc Klok bang dat hij de tekst van het Indonesia Raya kwijt was, maar het viel gelukkig mee. Met de hand op het hart zong de 29-jarige Amsterdammer, vlak voor het openingsduel vrijdag op de South East Asian Games, het volkslied van Indonesië zin voor zin mee.
Klok is de eerste Nederlander zónder roots in Indonesië die zijn debuut heeft gemaakt voor het nationale voetbalelftal van Indonesië.
In 2016 had Klok nog nooit gehoord van Makassar, een grote stad op het eiland Sulawesi. Dat er in Indonesië überhaupt werd gevoetbald, zoals zijn zaakwaarnemer hem uitlegde, was voor hem een verrassing.
Maar PSM Makassar, middenmoter in de Indonesische Liga Satu, bleek interesse in hem te hebben. Klok wist weinig over Indonesië, maar dat de zon er flink kan schijnen, was hem bekend. En na twee mislukte seizoenen in de motregen bij het Schotse Dundee FC was alleen dat al een fikse verbetering.
Dat hij zes jaar later als een van de grootste voetbalsterren van het land, met maar liefst één miljoen volgers op Instagram, zijn debuut voor de olympische ploeg zou maken, kon hij toen niet bevroeden.
Roots van het land
Een dag na zijn debuut voor de nationale ploeg vertelt Klok over zijn eerste stappen in Indonesië. "Het was wennen. Makassar is niet toeristisch en totaal geen westerse stad. Toch is het juist goed dat het voor mij daar begon. Ik leerde Indonesië bij de roots kennen."
Klok voetbalde in de jeugd bij het Amsterdamse Zeeburgia in een talentvol team met spelers als Adam Maher en Danzell Gravenberch. Op zijn twaalfde kwam FC Utrecht, waar hij als belofte op het middenveld de opleiding doorliep.
Maar bij Jong FC Utrecht liep hij vast. Zo soepel als het ging, ging het nu niet meer. In 2014 trok hij naar Ross County in Schotland. Even speelde hij in Bulgarije bij Cherno More om vervolgens via het Engelse Oldham Athletic bij Dundee terecht te komen.
Op het oog toch spannende buitenlandse avonturen, maar het echte voetbalgeluk vond hij in Groot-Brittannië niet. Halflege stadions, reservebeurten en kritische media. Leuk was anders.
Op naar Makassar dus. Hij was er nog maar nauwelijks geland, of hij zag zijn socialmedia-accounts ontploffen. Binnen een paar dagen vertienvoudigde zijn volgersaantal op Instagram. In Makassar werd hij overal aangeklampt en het stadion puilde iedere wedstrijd uit.
"Voetbal zit hier in het bloed van mensen", vertelt Klok. "Iedereen leeft hier voor het voetbal. Niet alleen bij het nationale team is de support enorm, maar ook het clubvoetbal is waanzinnig groot."
De Nederlandse Beckham
Indonesië bleek voor Klok tegen de verwachtingen in een soort voetbalhemel. Door zijn goede vrije trap en zijn halflange haar deed hij Indonesiërs aan David Beckham denken. Binnen een paar maanden groeide hij uit tot een absolute vedette.
Ook buiten het veld vond Klok zijn draai gemakkelijk in Indonesië. "Ik was nog erg jong, maar werd meteen omarmd door de mensen hier. Ik voelde me eigenlijk onmiddellijk thuis. Ik zag mezelf hier ook op lange termijn wonen, ook na het voetbal."
Van een cultuurshock had hij geen last. Sterker nog: de Indonesische manier van leven bleek een verademing. "Wij komen uit een cultuur waarin je altijd meer wil en nooit tevreden bent. Dat is op zich goed, maar anderzijds heb je dan ook nooit rust. In Indonesië is men heel nederig en dankbaar met wat men heeft, al is dat soms heel weinig."
Na drie jaar bij PSM Makassar werd Klok verkocht aan Persija Jakarta, een volksclub uit de hoofdstad. Kort daarna maakte hij een nogal pikante overstap naar aartsrivaal Persib Bandung.
In zijn periode in Jakarta klopte de PSSI, de Indonesische voetbalbond, bij hem aan. Zou hij te porren zijn om zich te laten naturaliseren en voor de nationale ploeg te voetballen? Klok zag het wel voor zich. Hij sprak inmiddels vloeiend Bahasa Indonesia en voelde zich eigenlijk al volledig geïntegreerd.
'Hoorzitting'
Klok is overigens niet de eerste Nederlander die voor de Indonesische nationale ploeg is uitgekomen. Maar degenen die Klok voorgingen, hebben Indonesische familie, waardoor het naturalisatieproces een stuk minder complex is.
"Het was een heel lange weg. Ik moest een brief sturen naar de president. Ik kwam in een soort hoorzitting bij het parlement terecht. Er volgde een enorme reeks aan gesprekken met de bond. Maar ik heb iedereen weten te overtuigen."
In die 'hoorzitting' moest Klok aan een groep volksvertegenwoordigers uitleggen wat hij het land Indonesië buiten het voetbal te bieden had. "Ze wilden weten waarom ik dit privilege zou verdienen. Ik heb verteld dat ik met mijn verhaal jonge voetballers in Indonesië wil inspireren. Daarnaast heb ik een aantal ondernemingen opgezet en probeer ik ook zo bij te dragen."
Uiteindelijk lukte het dus. Het proces werd afgesloten met een ceremonie in Jakarta. Met een rood-witte vlag in de hand en een portret van president Joko Widodo achter hem op de muur moest Klok het volkslied zingen.
Afgelopen vrijdag volgde zijn eerste interland als Indonesiër. Klok is een van de drie dispensatiespelers in het onder 23-elftal, dat het land vertegenwoordigt op de South East Asian Games in Vietnam.
Van Vietnam werd verloren, waardoor er dinsdagmiddag van Oost-Timor gewonnen moet worden. Klok probeert de lessen die hij in Europa leerde over te dragen aan zijn jonge medespelers. "In Indonesië word je als jong talent op handen gedragen en ben je een superster. Maar buiten Indonesië gelden andere voetbalwetten."
Dinsdagmiddag, rond 14.00 uur, zingt Klok voor de tweede keer het volkslied als international. "Het is een life changing keuze geweest. Pas nu besef ik hoe bizar deze ervaring eigenlijk is."
