Kritiek op besluit Israëlisch Hooggerechtshof om duizend Palestijnen te verdrijven

• Miral de Bruijne

  redacteur Buitenland

• Lennard Swolfs

  redacteur Buitenland

Mensenrechtenorganisaties veroordelen het besluit van het Israëlisch hooggerechtshof dat Israël de mogelijkheid geeft om zo'n duizend Palestijnen uit hun woning te zetten op de bezette Westelijke Jordaanoever.

De Israëlische mensenrechtenorganisatie B'tselem roept de internationale gemeenschap op om de verdrijving van de bewoners te voorkomen. "De rechters hebben opnieuw bewezen dat de bevolking in bezet gebied geen gerechtigheid kan verwachten van de rechtbank van de bezetter", schrijft de organisatie in een verklaring.

Het gaat om de bewoners van acht dorpen in Masafer Yatta, een plattelandsgebied dat voornamelijk bewoond wordt door herders en boeren. Het ligt in de buurt van de stad Hebron in het zuiden van de Westelijke Jordaanoever:

De mensenrechtenorganisatie Noorse Vluchtelingenraad (NRC) noemt het een "gevaarlijke" ontwikkeling. "De schade die deze beslissing zal toebrengen aan de huizen van de inwoners en hun bronnen van levensonderhoud is onherstelbaar. Mensen kunnen van de ene op de andere dag dakloos worden gemaakt en ze kunnen nergens heen", laat de directeur voor de Palestijnse gebieden van NRC weten in een verklaring.

"Dit is een gevaarlijke stap die moet worden teruggedraaid. Als het wordt doorgezet, zou het een schending van het internationaal recht zijn, dat Israël als bezettingsmacht verbiedt om de lokale bevolking uit zijn bestaande gemeenschap te verdrijven", voegt de directeur daaraan toe.

Militaire zone

Volgens het Israëlische hooggerechtshof woonden de Palestijnen er nog niet in de jaren 80, toen het gebied door Israël werd aangewezen als militaire zone. Dit soort gebieden gebruikt het land voor militaire oefeningen en daarom is de aanwezigheid van burgers niet toegestaan.

De dorpen in Masafer Yatta werden in 1981 door Israël bestempeld tot militair oefenterrein. Volgens Israël kunnen de Palestijnse dorpelingen niet bewijzen dat ze toen permanente bewoners waren van het gebied, en dus hebben ze geen recht op het land. Op basis van die redenering kunnen ze nu worden uitgezet. Het oordeel wordt gezien als de meest ingrijpende beslissing over uitzettingen sinds 1967.

Volgens het internationaal recht is het illegaal om in een oorlog bezet land te onteigenen voor doeleinden die niet ten goede komen aan de mensen die daar wonen of om de lokale bevolking onder dwang te verplaatsen.

Maar het hooggerechtshof in Israël spreekt tegen dat deze beslissing in strijd is met het internationaal recht en voegt daaraan toe dat wanneer het internationaal recht in strijd is met het Israëlische recht, het laatste voorgaat.

'Onrechtvaardig besluit'

"Het is een onrechtvaardig besluit", zegt Nidal Younes, hoofd van de dorpsraad. "We hebben hier 22 jaar in de rechtbank voor gevochten en dat is nu allemaal tenietgedaan. De rechter heeft niet eens naar onze bewijsstukken gekeken." Younes verwijst onder andere naar migratiedocumenten van grootouders en luchtfoto's om te laten zien dat de Palestijnse dorpen al lange tijd op die plek bestaan.

Volgens Younes zijn veel dorpsbewoners bang voor wat er nu gaat gebeuren. "Iedereen in de dorpen vreest dat het Israëlische leger hier straks met bulldozers staat. Ze kunnen onze huizen slopen en alles van ons afpakken. We voelen ons allemaal bedreigd. Maar wat kunnen we doen?"

Onduidelijk hoe nu verder

Volgens het hooggerechtshof hebben de Palestijnen een compromis afgeslagen, waarin wordt geregeld dat ze op bepaalde momenten Masafer Yatta in mogen gaan. Israël had voorgesteld dat ze in weekenden, op Israëlische feestdagen en gedurende twee niet-opeenvolgende maanden per jaar het gebied in mogen om landbouw te bedrijven. Maar dat is volgens de Palestijnse gemeenschap niet genoeg om de kost te verdienen.

Omdat de beslissing van de rechters van het Israëlisch hooggerechtshof unaniem is, is onduidelijk welke juridische mogelijkheden de bewoners van Masafer Yatta verder nog hebben. Hoewel de uitspraak de weg vrijmaakt voor Israël om de acht dorpen te ontruimen, is niet bekend of dit ook daadwerkelijk gaat gebeuren.

Update: Ties Brock reisde naar Masafer Yatta om met bewoners én Israëliërs te praten de toekomst van het gebied. Bekijk zijn reportage hieronder: