Inspectie: te weinig tijd en mensen voor zorgvuldige asielbeoordeling
De Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) heeft onvoldoende geld en personeel om asielaanvragen altijd goed te kunnen beoordelen. Dat concludeert de Inspectie Justitie en Veiligheid na onderzoek.
De inspectie constateert dat de werkdruk onder IND'ers hoog is. Mede daardoor schiet de beoordeling van asielaanvragen op een aantal punten tekort, onder andere door een tekort aan ervaren medewerkers en gebrek aan tijd.
In een reactie zegt de IND "te herkennen dat tijd en zorgvuldigheid soms met elkaar op gespannen voet staan". Volgens de dienst "wordt het asielproces continu verbeterd" en "helpen de aanbevelingen van de Inspectie daarbij".
Pauzes overslaan
De inspectie ziet asielaanvragen ingewikkelder worden. Door een tekort aan door de wol geverfd IND-personeel moeten nieuwe medewerkers vaker deze aanvragen beoordelen. Maar ze krijgen volgens de inspectie te weinig tijd, bijvoorbeeld om de gesprekken met asielaanvragers voor te bereiden.
De druk om zo'n gesprek en de verdere beoordeling snel af te ronden is groot, omdat de IND kampt met een grote achterstand in de behandeling van aanvragen. Medewerkers slaan daarom pauzes over en werken 's avonds door.
Omdat grondig onderzoek wel nodig is, wordt de algemene asielprocedure vaak alsnog verlengd. Het gevolg is een extra wachttijd voor de asielaanvrager die kan oplopen tot enkele maanden.
Geen doublecheck
Daarnaast is er steeds minder tijd voor kwaliteitscontroles. Steekproeven werden vorig jaar enige tijd stopgezet, waardoor de beoordeling van aanvragen steeds meer afhing van individuele medewerkers, een doublecheck ontbrak.
Volgens de onderzoekers moet het ministerie van Justitie maatregelen nemen om "de beschikbaarheid van voldoende capaciteit en (financiële) middelen" te waarborgen. De IND zelf moet er voor zorgen dat medewerkers ruimte krijgen om voldoende informatie over asielaanvragers te verzamelen om zo tot een "gefundeerd oordeel" te komen.
Dwangsommen
Er spelen al jaren problemen bij de IND, door een combinatie van te weinig personeel en te veel asielaanvragen. Daardoor ontstond er een grote achterstand bij het beoordelen van asielaanvragen.
Dat had tot gevolg dat er jaarlijks tientallen miljoenen uitgegeven moesten worden aan dwangsommen. Volgens toenmalig staatssecretaris Broekers-Knol voor Asiel was de achterstand van zo'n 15.000 zaken vorig jaar zomer bijna helemaal ingelopen. Maar inmiddels lopen de wachttijden weer op.
Vluchtelingenwerk Nederland wijst er in een reactie op dat het rapport van de inspectie "het zoveelste is" in een reeks kritische onderzoeken. Volgens de organisatie is in de asielprocedure te weinig oog voor de menselijke maat. "De gevolgen daarvan voor vluchtelingen kunnen zeer groot zijn." Vluchtelingenwerk roept het kabinet op de situatie bij de IND snel te verbeteren na een reeks van bezuinigingen in het recente verleden.
