Meer hepatitis, dus artsen moeten scherp opletten op symptomen bij jonge kinderen

Het RIVM en leverspecialisten roepen artsen op om bij kinderen alert te zijn op het ziektebeeld acute hepatitis. Ze moeten daarom goed letten op verdachte symptomen. Wereldwijd duiken er steeds meer kinderen op met deze aandoening aan de lever, ook in Nederland. Bij het transplantatiecentrum van het UMC Groningen zagen ze de afgelopen weken meerdere gevallen.

De Wereldgezondheidsorganisatie WHO waarschuwde afgelopen week al voor acute hepatitis. Vooral in het Verenigd Koninkrijk waren tientallen kinderen ziek: misselijk, geelzucht, diarree en buikpijn. De meeste patiëntjes zijn jong: tussen de 2 en 5 jaar, al zijn er ook gevallen bekend van tieners met de ziekte. Ook in Spanje, Denemarken en de VS zijn besmettingen opgedoken.

Hoeveel gevallen er in Nederland zijn, is niet bekend. Bij het UMC Groningen werden dit jaar tot nog toe vier kinderen behandeld. Drie van hen moesten een levertransplantatie ondergaan. "Die kinderen maken het allemaal goed, maar ze zijn wel heel erg ziek geweest", zegt kinderleverchirurg Ruben de Kleine in het NOS Radio 1 Journaal. Het UMCG is het enige ziekenhuis in Nederland dat levertransplantaties bij kinderen doet.

Geen duidelijke oorzaak

Hepatitis is een algemene term voor ontsteking van de lever. Vaak wordt die veroorzaakt door de bekende hepatitisvirussen A, B, C, D en E, maar dat is nu niet het geval. Het is niet duidelijk is wat de oorzaak dan wel is. Die wordt volgens de WHO nog onderzocht.

De Kleine: "De kinderen worden uitgebreid onderzocht. Het zijn eigenlijk gezonde kinderen. Er is niet duidelijk een aanleiding, geen beschadiging van buitenaf. Voor zover we nu weten, is het ook niet gerelateerd aan corona en ook niet aan bijvoorbeeld een vaccinatie voor corona. De kinderen zijn niet gevaccineerd geweest dus die koppeling kunnen we niet maken."

Er zijn wel bepaalde algemene virussen die iedereen bij zich draagt, die dit soort beelden kunnen veroorzaken. Dat heeft de specialist de afgelopen jaren, ook vóór corona, vaker gezien. "De afgelopen twintig jaar hebben we vaak transplantaties gedaan, gemiddeld bij vier kinderen per jaar. Alleen wat nu gek is, is dat we het niet in de herfst zien, maar in het voorjaar. We vragen ons af waar dat door komt." De specialisten van het UMCG hebben melding gedaan bij het RIVM om het verder te laten onderzoeken.

Specifieke klachten

De plotselinge opleving van ernstige gevallen dit voorjaar, nu al evenveel als normaal in een heel jaar, leidt vooralsnog niet tot onrust in Groningen, omdat er op dit moment niet meer gevallen bijkomen, zegt De Kleine: "We vragen ook geen extra maatregelen van de mensen. We vragen alleen aan artsen om extra op te letten. Op het moment dat je een kind onderzoekt waarvan je denkt: dit is een echt ziek kind, om dan ook te denken aan de diagnose hepatitis."

Het RIVM heeft zorgverleners gevraagd om melding te maken bij nationale en internationale gezondheidsinstanties van alle gevallen van acute hepatitis bij kinderen die niet komen door de varianten A, B, C, D of E. "Hoe meer gevallen er bekend zijn, hoe groter de kans dat je dichterbij de bron kunt komen", aldus een woordvoerder van het RIVM.

Het is voor artsen goed mogelijk om de symptomen van zo'n leverontsteking te herkennen, zegt kinderleverchirurg De Kleine: "Een griepachtig beeld. En wat heel specifiek is voor een ernstige leverontsteking is geelzucht, stollingsproblemen en sufheid. Dat hoor je eigenlijk niet te hebben en dat zijn ook de alarmsymptomen die de kinderartsen en huisartsen kennen. Dan moet er nader onderzoek worden gedaan."