Minister belooft demonstrerende boeren een eerlijke behandeling

Minister Van der Wal voor Natuur en Stikstof garandeert boeren dat zij als gelijkwaardige aan tafel zitten als er in het kader van de stikstofproblematiek over hun bedrijf wordt gesproken. Dat zei zij in een debat met de Tweede Kamer over haar nieuwe stikstofbeleid.

Bij bepaalde boeren is ongerustheid ontstaan omdat zij bang zijn geen inspraak te hebben en gedwongen uitgekocht worden door de overheid. De uitspraken van Van der Wal dat zij "de uitkoopregeling woest aantrekkelijk zal maken" viel bij een aantal agrarische ondernemers verkeerd.

Van der Wal legde aan de Kamer uit wat zij bedoelde. "Ik spreek ook veel boeren die juist wél willen stoppen omdat ze geen bedrijfsopvolging hebben. Zij hebben een stal van een miljoen euro en een hypotheek van 800.000 euro. Die blijven bij een doorsnee opkoopregeling met een restschuld zitten", zei ze. "Dan zou ik ook niet stoppen. Dus voor deze boeren moet de regeling woest aantrekkelijk gemaakt worden."

Een aantal boeren wilde deze uitleg niet afwachten. Zij zijn tegen gedwongen uitkopen en kwamen met ongeveer tien trekkers naar het gebouw van de Tweede Kamer voor een demonstratie. Zij hingen een spandoek op met de tekst 'gedwongen opkoop = onbespreekbaar'. Een man had zich verkleed als stikstofballon. Ook was er een koe meegenomen.

Toch wil het kabinet gedwongen uitkopen van boeren als stok achter de deur houden. "De natuur staat er in ons land slecht voor. Bepaalde planten krijgen geen voedingsstoffen meer en daardoor zijn er weer minder insecten", zegt Van der Wal. "De biodiversiteit staat onder druk. We willen schone lucht, schoon water en we willen huizen kunnen bouwen."

Een meerderheid van de Kamer heeft daar op dit moment begrip voor, maar wil op termijn weten wat het perspectief voor boeren is die niet willen stoppen. De Kamerleden vragen zich af: kunnen die boeren elders een ander bedrijf beginnen? Kunnen zij hun inkomsten aanvullen met natuurbeheer? Mogen zij wel hun grond behouden?

Van der Wal zegt dat zij daar niet op vooruit kan lopen en geen toezeggingen over kan doen. "De provincies gaan nu die gesprekken aan. Dat is per geval verschillend, maatwerk. Ik kan daar geen toezeggingen over doen." Zij wijst erop dat er voor het stikstofbeleid wel veel geld beschikbaar is, 25 miljard euro.

De overheid spreekt komende tijd met zestig zogenoemde piekbelasters, dat zijn bedrijven die dicht bij beschadigde natuurgebieden liggen.