Onderzoekers: ouders zien niet in dat kinderen te lang naar scherm kijken
Kinderen in Nederland brengen te veel tijd door achter een scherm, als je de richtlijnen van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) aanhoudt. Zo veel schermtijd is volgens wetenschappers ongezond, maar ouders zijn zich er onvoldoende van bewust. Dat blijkt uit het jaarlijkse Iene Miene Media-onderzoek waarbij gekeken werd naar mediawijsheid onder ouders van kinderen tussen de 0 en 6 jaar.
Er zijn de afgelopen jaren meerdere onderzoeken verschenen die aangeven dat veel schermtijd op de lange termijn schadelijk kan zijn voor kinderen. Maar volgens dit onderzoek is mediaopvoeding onder ouders van jonge kinderen geen urgent onderwerp.
Driekwart van de ondervraagde ouders zet mediaopvoeding op de laatste plaats als ze moeten kiezen uit een lijstje met daarop gezonde voeding, voldoende bewegen, sociaal gedrag en hygiëne. Een meerderheid van de ouders ziet vooral de positieve effecten van mediagebruik, zoals betere taalontwikkeling en rekenvaardigheid.
Van de langetermijneffecten zijn ze zich volgens het onderzoek onvoldoende bewust. Toch blijkt uit verschillende studies dat er een verband is tussen overmatig mediagebruik en problemen met de gezondheid. Hierbij moet gedacht worden aan overgewicht, bijziendheid en te weinig slaap.
Schermtijd beperkt ontwikkeling
"De tijd voor een scherm besteden kinderen niet aan andere activiteiten als buitenspelen, klimmen, tekenen, dat soort dingen", zegt onderzoeker Peter Nikken in het NOS Radio 1 Journaal. "De schermtijd gaat af van dingen die heel belangrijk zijn voor hun ontwikkeling op die jonge leeftijd. En daar moeten ze juist ook veel tijd aan besteden; communiceren met anderen, luisteren. Als kinderen daar geen tijd aan besteden, missen ze wat in hun ontwikkeling. Daar hebben ze hun hele leven nog last van."
Volgens een richtlijn van de WHO zouden kinderen tot 2 jaar eigenlijk helemaal geen media moeten gebruiken. Bij jongeren tot 5 jaar moet dat beperkt worden tot een uur per dag. Nikken: "Uit de cijfers blijken dat kinderen daar massaal boven zitten." Bij elkaar besteden kinderen van 0 tot en met 6 jaar per dag ruim anderhalf uur aan verschillende media-activiteiten. Dat is maar een gemiddelde, benadrukken de onderzoekers. Dat betekent dat sommige kinderen daar onder zitten en andere kinderen er (soms ver) boven.
Educatieve waarde
Ouders zien media voornamelijk als een handig hulpmiddel thuis: ruim twee derde zet een scherm in wanneer het kind even bezig moet worden gehouden of wanneer ouders zelf tot rust willen komen. Veel ouders wijzen in het onderzoek bovendien op de educatieve waarde van verschillende spelletjes en programma's. Die ziet Nikken ook. "En ik kan me voorstellen dat het ook handig is als je een klein kind een spelletje kunt laten spelen of een filmpje laat kijken. Als je dat doet, is het van belang dat je als ouder meekijkt, zodat het kind ook echt voor educatieve filmpjes of spelletjes kiest."
"Je moet als ouders zo veel mogelijk betrokken zijn bij het mediagedrag. Als je er samen van geniet, kunnen kinderen daar ook van leren", zegt Nikken. "En op een gegeven moment moet je ook zeggen: nu is het genoeg, we gaan wat anders doen."
