Meer zorgen om gamegedrag kinderen, deskundigen waarschuwen voor té strenge regels

Wat is een gezond aantal uren schermtijd voor mijn kind? Dat is de meest gestelde vraag door ouders in coronatijd aan verslavingsinstellingen: "Dit is iets wat we al meerdere jaren zien, maar sinds kinderen tijdens corona meer thuis zitten, lijkt dit verder toe te nemen", zegt Laura DeFuentes, onderzoeker bij verslavingsinstelling Novadic-Kentron. Verslavingsinstellingen Tactus en ouderorganisatie Bureau Jeugd en Media zien dezelfde tendens.

Volgens Steam, een platform voor computerspellen, werd er 50 procent meer gegamed in 2020 in vergelijking met het jaar ervoor. Om ouders en jongeren laagdrempelig te kunnen adviseren over wat zorgwekkende signalen zijn, heeft onderzoeksbureau Trimbos-instituut een chatfunctie op de website geplaatst. Verslavingsinstelling Tactus opende aan het begin van de coronapandemie een advieslijn en hield in november een digitale ouderbijeenkomst, waar het thema schermtijd en gamegedrag hot topics waren onder de ruim 4000 deelnemende ouders.

"Ouders maken zich zorgen, dat werd wel duidelijk", zegt initiatiefnemer Gijs van Houwelinge van Tactus. "Maar hoe zorgelijk het daadwerkelijk is, is moeilijk te zeggen. Het is een rare tijd en een raar jaar. Je moet toch wat, dus ga je gamen, iets wat veel jongeren leuk vinden. Wat het risico ervan is, hangt af van of ze er na deze coronatijd mee doorgaan of niet."

Alles gebeurt nu online

Atie Heijstek uit Katwijk is moeder van vier kinderen. Ook zij zit soms met de handen in het haar als het om de schermtijd van haar thuiswonende pubers van 15 en 18 jaar gaat. "Ik snap het allemaal best wel met de beperkingen door corona, maar jongens, kunnen we alsjeblieft nog normaal praten met elkaar?"

Haar kinderen zitten vanwege corona iedere dag uren naar het scherm te kijken:

Pubercoach Gacelle Braaf, zelf ook moeder van een gamende zoon, begrijpt de frustratie. "Alles gebeurt nu online, school, vriendschappen onderhouden; je kunt bijna niet anders. Ik snap de zorg van ouders; dit is iets nieuws wat deze generatie ouders moet uitzoeken. Ze hebben geen voorbeeld van hun eigen ouders en hoe zij ermee omgingen."

Toch waarschuwt Braaf voor te strenge regels omtrent schermgebruik. "Omdat je veel hoort over gameverslaving, denk je als ouders al snel dat je streng moet zijn. Het wordt pas gevaarlijk als je kind het doet om te vluchten van de echte wereld en elke greep op de realiteit verliest. Zolang je kind ook nog andere dingen doet naast het gamen, is er niets aan de hand. Sterker nog: gamen kan nu juist dé manier voor pubers zijn om hun sociale contacten te onderhouden."

Gamen verbieden heeft dan ook geen zin, stelt Braaf. "Dan gaan ze toch bij vrienden gamen en voelen ze zich niet serieus genomen. Luister naar de argumenten van je puber waarom hij zo graag gamet, speel eens een keer een spelletje mee. Gooi het open en vertel ook vooral waarom het jou tegenstaat." Dan word je zelf ook gedwongen om erover na te denken waarom je het zo erg vindt", zegt Braaf. "Misschien valt dat eigenlijk wel mee."

Vraag andersom stellen

Ook Defuentes van Novadic-Kentron adviseert om niet overbezorgd te zijn en geen strenge regels te stellen zonder interesse te tonen. "Wat je wel kunt doen, is regels opstellen en uitleggen waarom die regels belangrijk zijn, en in de gaten houden welke games je kind speelt. Een kind dat zich begrepen voelt, houdt zich eerder aan afspraken."

Jacqueline Kleijer van ouderorganisatie Bureau Jeugd en Gezin heeft een andere tip. "Misschien moet je juist in coronatijd de vraag andersom stellen. Dus niet: hoeveel uur mag ik achter het scherm zitten? Maar: hoeveel uur wil je offline zijn? Het is een andere tijd nu, we moeten zien hoe we het volhouden. Het ene gezin is bovendien het andere niet."

Atie Heijstek heeft schermtijdregels voor haar kinderen opgesteld. Niet voor het ontbijt of onder schooltijd, maar wel daarna of als zij met de hond wandelt. En 's avonds kijken ze met zijn allen televisie. Zoon Ben vindt de regels 'wel oké'. "Maar als het saaie televisie is, pak ik toch nog wel even mijn eigen scherm erbij."