NAVO breidt manschappen Oost-Europa uit, 'van Baltische Zee tot aan Zwarte Zee'
Alle leiders van de dertig NAVO-landen zijn overeengekomen om meer manschappen in oostelijke delen van het NAVO-grondgebied te sturen. In Bulgarije, Hongarije, Slowakije en Roemenië wordt de militaire macht uitgebreid.
Daarmee zijn er in acht landen aan de oostkant van het NAVO-gebied manschappen opgesteld. "Van de Baltische zee tot aan de Zwarte Zee", zei Stoltenberg. Nu zijn er al manschappen van de NAVO in Polen, Estland, Letland en Litouwen.
De NAVO was vanochtend bij elkaar gekomen voor een ingelast topoverleg over Oekraïne. In een gezamenlijke verklaring hebben de NAVO-leiders gezegd dat de Russische aanval op Oekraïne een bedreiging is voor de veiligheid van de hele wereld. De lidstaten veroordeelden de Russische aanvallen op burgers en de NAVO houdt ook Belarus verantwoordelijk voor zijn rol in de oorlog.
Geen troepen naar Oekraïne
Na afloop van het overleg herhaalde secretaris-generaal Stoltenberg nogmaals dat de NAVO achter Oekraïne staat. Stoltenberg zei dat er meer wapens naar Oekraïne worden gestuurd. Hij had het over anti-tankwapens, luchtafweersystemen en drones. "Daarvan is gebleken dat die heel effectief zijn."
Stoltenberg benadrukte verder nogmaals dat er geen manschappen naar Oekraïne zelf worden gestuurd. "We hebben de verantwoordelijkheid dat het niet escaleert. Dan wordt het nog gevaarlijker."
De NAVO-chef sprak ook zijn zorgen uit over het mogelijke gebruik van chemische wapens door Rusland. Hij denkt dat Rusland een voorwendsel probeert te creëren om Oekraïne, de VS en NAVO-bondgenoten te beschuldigen van het gebruikt van dat soort wapens.
Zelensky: Rusland gaat verder
Stoltenberg ging ook in op de vooraf opgenomen videoboodschap van de Oekraïense president Zelensky. Hij riep NAVO-leiders daarin op de militaire steun voor de strijd tegen Rusland te vergroten. Stoltenberg zei die oproep te begrijpen.
Zelensky waarschuwde er ook voor dat Rusland zich gaat richten op leden van de NAVO in Oost-Europa. "Rusland wil verdergaan", zei Zelensky. "Tegen oostelijke leden van de NAVO, de Baltische staten, en zeker tegen Polen."
De Oekraïense president riep in een opgenomen video de NAVO-leiders op te besluiten tot nieuwe wapenleveringen aan zijn land. Hij noemde daarbij specifieke wapens:
Premier Rutte was een van de dertig leiders op de top.
Vanochtend liet het Kremlin in een reactie weten dat "de meeste NAVO-lidstaten lijden aan hysterie en onvoldoende begrip hebben van wat zich afspeelt in Oekraïne".
Stoltenberg blijft langer
Vlak voor aanvang van het overleg meldden Scandinavische media dat Jens Stoltenberg langer aanblijft bij de NAVO. Dat werd later op de dag bekrachtigd. Het was de bedoeling dat de Noor van de zomer zijn functie als NAVO-chef zou neerleggen, om eind dit jaar te beginnen als topman van de Noorse centrale bank. Vanwege de oorlog blijft hij een jaar langer, omdat de NAVO in het conflict met Rusland een ingewerkte topman goed kan gebruiken.
Voorafgaand aan het overleg sprak Stoltenberg journalisten toe. Hij benadrukte nogmaals dat de NAVO-landen "voor de grootste veiligheidscrisis van deze generatie staan". Hij zei Rusland nog niet als een acute bedreiging voor de bondgenoten te zien. "Wij zijn het sterkste bondgenootschap ter wereld", zei de Noor. "Zolang we samen staan, zijn we veilig."
Volgens Stoltenberg heeft de Russische president Poetin een grote fout gemaakt met het binnenvallen van Oekraïne. Hij waarschuwde Moskou opnieuw niet naar chemische of zelfs kernwapens te grijpen. Poetin "heeft de moed van het Oekraïense volk en de Oekraïense strijdkrachten onderschat". De Russische troepen stuiten ook volgens waarnemers op veel meer weerstand dan Moskou verwachtte.
NAVO-chef Jens Stoltenberg vanochtend voor het overleg:
