Super League? Super Bowl! De megalomane droom van Arsenal-eigenaar Kroenke

• Arthur Huizinga

Kroenke out!!!

Hoewel hij zelden op de voorgrond treedt, beweren insiders dat Arsenal-eigenaar Stan Kroenke een van de bedenkers was van de Super League, de vermaledijde poging van twaalf Europese topclubs om zich af te scheiden van de rest van het voetbal.

Binnen een paar dagen was de megalomane Super League uitgemond in een megalomaan echec. Maar nog altijd roepen de fans van Arsenal om het vertrek van hun Amerikaanse eigenaar. Nooit heeft Kroenke de behoefte gevoeld om te reageren.

In Noord-Londen zullen ze het niet graag horen, maar Silent Stan geeft geen zier om soccer. En komende nacht zal blijken waarom.

Kroon op het werk

De 56ste Super Bowl is de kroon op het werk van de 74-jarige multimiljardair uit Mora, Missouri. Daarvoor verhuisde hij de Rams van St. Louis naar Los Angeles. Daarvoor telde hij bijna 6 miljard euro neer voor een gloednieuw stadion. Daar wil Kroenke pronken met de Vince Lombardi Trofee.

Maar dan moeten zijn Los Angeles Rams wel afrekenen met de verrassing van het NFL-seizoen, Cincinnati Bengals.

Voor multimiljardair Kroenke begon de weg naar boven tijdens een skivakantie in Aspen. Daar ontmoette hij Ann Walton, een erfgename van het supermarktimperium Walmart. De twee trouwden in 1974.

Een paar jaar later ontstond de Kroenke Group, een vastgoedbedrijf dat winkelcentra en appartementen ging exploiteren, de meeste naast of in de buurt van een Walmart-vestiging.

Halverwege de jaren negentig begon Kroenke zich te richten op de sportmarkt. In 2000 werd hij eigenaar van basketbalclub Denver Nuggets en ijshockeyclub Colorado Avalanche, waarmee hij in zijn eerste jaar meteen de Stanley Cup won.

Wat Kroenke echt wilde, was een plek bij de elite van de rijkste en populairste competitie van het land: de NFL.

NFL-dynastieën

In een land zonder adelstand komt het bezit van een NFL-franchise het dichtst in de buurt van royalty. Clubs worden doorgegeven van vader op zoon en een enkele keer op dochter. Er bestaan echte NFL-dynastieën, zoals die van NFL-grondleggers Lamar Hunt (Kansas City Chiefs) en Al Davis (Las Vegas Raiders). Eigenaar ben je tot aan je dood.

De uitzondering op de regel is Green Bay Packers, die club is in bezit van duizenden aandeelhouders. Zelfs die uitzonderingspositie is historisch bepaald.

Maar soms, steeds vaker, zijn er vermogende avonturiers die een plekje willen verwerven. Mannen zoals Kroenke.

Mark Leibovich, in het normale leven volger van de politiek in Washington, dompelde zich onder in het eigenaardige wereldje van NFL-eigenaren en schreef er het boek 'Big Game. The NFL in dangerous times' over.

Hij beschrijft een wereld van oud geld en nouveaux riche, van NFL-royalty en NFL-nieuwkomers. Een wereld van hoofdzakelijk bejaarde, witte mannen die meestal tot hun dood op het pluche blijven en regeren over een sport waarin 70 procent van de spelers zwart is.

Een door en door conservatief en Republikeins wereldje, waar je niet zomaar bij kunt komen. Vraag het Donald Trump.

Missie Trump mislukt

Twee keer deed Trump een poging om bij de NFL-elite te komen. Zijn overnamebod van New England Patriots in 1995 werd afgewezen, omdat ze Trump onbetrouwbaar vonden.

Ook zijn bod op Buffalo Bills in 2014 werd afgewezen, waarna hij zich - ruimhartig gesteund door vrijwel alle eigenaren - op het presidentschap richtte.

Stan Kroenke liet zich niet zo makkelijk afpoeieren. In 1995 kocht Kroenke een minderheidsaandeel in Los Angeles Rams, dat toen nog in de marge van de NFL zijn wedstrijden speelde. Met zijn geld kon eigenares Georgia Frontiere de club verhuizen naar St. Louis. Los Angeles houdt niet van losers. En dus bleef het publiek weg.

In St. Louis zat Kroenke in zijn luxe skybox op de eerste rang voor 'The greatest show on turf'. Met voormalig Amsterdam Admirals-quarterback Kurt Warner aan de knoppen walsten de Rams over tegenstanders heen, recht naar de Super Bowl.

Maar uiteindelijk stond niet hij, maar Frontiere met de beker op het veld.

Afscheid Frontiere

Frontiere overleed in 2008 op 80-jarige leeftijd en Kroenke nam haar aandelen over. Eindelijk had hij zijn plek aan tafel van de NFL-elite. Van een show was in St. Louis allang geen sprake meer, laat staan the greatest.

Boze tongen in St. Louis beweerden dat Kroenke (volgens Leibovich 'een vastgoedmagnaat met een charmequotiënt zo laag als het aantal overwinningen van de Rams') dat prima vond.

Kroenke aasde allang op een terugkeer naar de Amerikaanse westkust. Want daar lag geld, macht en status voor het grijpen. Om de andere eigenaren in te laten stemmen met een verhuizing van de Rams naar Los Angeles moest Kroenke grof geschut inzetten.

Zijn munitie: een hypermodern stadion van zo'n vijf miljard euro in de buurt van Hollywood.

Geheime stemming

Bovendien hield Kroenke zijn collega's een vette worst voor. Rond het stadion zou een multimediacomplex worden gebouwd voor de vele tv-uitzendingen van de NFL. Op die manier zou de toch al lucratiefste competitie ter wereld van 15 miljard euro per jaar naar 20 of 25 miljard euro per jaar opgevoerd kunnen worden.

Het probleem was dat die eigenaren niet zoveel moesten hebben van de ambitieuze Kroenke. Op voorhand lag de gunfactor meer bij Oakland Raiders en San Diego Chargers, die ook naar Los Angeles wilden verhuizen.

Maar in een geheime stemming in Houston stemden opeens alle eigenaren - op twee na - voor Kroenke.

Trots als een pauw zal Kroenke zijn collega Mike Brown rondleiden in zijn paleis, overtuigd van de winst. Zolang Kroenke in de NFL beweegt, zijn de Bengals namelijk het lachertje van de NFL. Slechts twee keer (1980 en 1988) mocht de club proeven van de Super Bowl, beide keren ging het mis tegen San Francisco 49ers.

Sinds 1991 wisten de Bengals geen enkele play-offwedstrijd meer te winnen, een onovertroffen reeks in de NFL. In alle eerlijkheid, meestal kwam de club niet eens in de buurt van de play-offs.

Burrow, Chase en een voetballer

Dat deze Bengals in de Super Bowl staan mag een wonder heten. En ook weer niet. Het Amerikaanse draftsysteem zorgt er namelijk voor dat geld niet alles regeert en de slechtste ploegen als eerste de kans krijgen om de grootste talenten aan de club te binden.

Dankzij de draft hebben de Bengals in quarterback Joe Burrow en receiver Ja'Marr Chase opeens een van de meest opwindende aanvallen van de NFL. Dat is niet toevallig, want Burrow en Chase wonnen als teamgenoten bij Louisiana State University al alles wat er te winnen valt.

En dan is Evan McPherson er ook nog.

Normaal gesproken spendeert niemand zijn dure draftkeuzes aan een simpele schopper. Maar de 22-jarige McPherson is geen gewone kicker. Eigenlijk droomde McPherson als kind van het WK voetbal. En hij was er nog goed in ook.

Pas toen de plaatselijke middelbare school in Alabama iemand zocht om de belangrijke field goals tussen de palen te trappen, begon McPherson te oefenen.

Tegenwoordig wordt hij in Cincinnati McFearless genoemd. Of McPerfect. Of Money Mac. Want McPherson mist (bijna) nooit. In de play-offs schoot hij 12 op 12 raak, waaronder de beslissende field goals tegen de op papier veel sterkere Tennessee Titans en Kansas City Chiefs.

Stel je voor dat de ultieme, megalomane droom van Kroenke straks wordt verpest door zo'n verdomde soccer player.