Nederlandse ondernemers in Oekraïne nog niet in paniek: 'Ze zijn wel wat gewend'
De Russische troepenmacht aan de grens met Oekraïne heeft tot nu toe niet tot paniek geleid onder Nederlandse ondernemers in Oekraïne, blijkt uit een belronde van de NOS. Ondernemers spreken van "business as usual". Evacuaties van personeel staan nog niet op de planning.
Er zijn zo'n 350 Nederlandse bedrijven in Oekraïne actief, blijkt uit cijfers van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland. Het gaat onder meer om bedrijven in de financiële sector, transport en logistiek en de tuinbouw- en agrifoodsector.
Evofenedex, de ondernemersvereniging voor de logistiek en handel, houdt de situatie in Oekraïne goed in de gaten, maar merkt onder de leden nog geen grote onrust. Ook Transport en Logistiek krijgt weinig vragen van leden over de dreigende situatie.
Instinct
Volgens Ron Keller, econoom en voormalig Nederlands ambassadeur in Oekraïne en Rusland, is het goed te verklaren dat ondernemers niet in paniek zijn. "Uiteraard is er sprake van grotere alertheid, maar de ondernemers in Oekraïne en Rusland zijn wel wat gewend en staan stevig in hun schoenen. Ze hebben al jaren geleerd in moeilijke omstandigheden goed zaken te doen."
De spanningen hebben wel impact op de Oekraïense economie. Het land kampt met oplopende inflatie en een krap overheidsbudget. Keller: "De huidige spanningen brengen onzekerheid met zich mee en dat is nooit goed voor een economie. Het vertrouwen van producenten en consumenten neemt af, financiële risico's nemen toe en dat is niet goed voor Oekraïne als vestigingsland voor buitenlandse ondernemingen."
Een van de ondernemers die door de spanningen tussen Rusland en Oekraïne voor uitdagingen staan, is Rogier Roukens van Vive, een fintech-startup uit Amsterdam. Het bedrijf bouwt een app voor digitaal vermogensbeheer.
Vanaf het begin werkt Vive veel samen met softwareontwikkelaars uit Oekraïne. In Nederland waren softwareontwikkelaars bijna niet te vinden, vertelt Roukens, en zijn de prijzen hoog. "We kwamen al gauw uit in Oekraïne, waar veel ontwikkelaars beschikbaar zijn, die ook nog relatief goedkoop en van een heel hoog niveau zijn." Op dit moment werkt het bedrijf samen met vijf Oekraïners, van wie er twee in Charkov wonen, bij de Russische grens.
Het team spreekt elkaar iedere ochtend, en dan gaat het ook over de huidige situatie. Medewerkers maken zich zorgen, vertelt Roukens, al is er ook optimisme dat het goed afloopt.
Naar Nederland
Zelf maakt Roukens zich ook zorgen. "Ik kan niet ontkennen dat als er onrust ontstaat of het echt misgaat, het ons gaat beïnvloeden." Het bedrijf heeft scenario's bedacht voor het geval het escaleert, zoals medewerkers de mogelijkheid geven meer naar het westen van het land te verhuizen. Een andere optie is dat het bedrijf in zee gaat met ontwikkelaars uit Nederland of andere landen.
Sommige medewerkers denken eraan om naar Nederland te gaan, vertelt Roukens. Het bedrijf wil hen daarbij helpen, mocht dat nodig zijn.
Verschillende andere bedrijven waarmee de NOS contact heeft opgenomen, willen niet genoemd worden. Ze maken zich wel zorgen, maar willen niet dat het uiten van die zorgen tot een self fulfilling prophecy leidt. Ook willen zij klanten niet ongerust maken. Het gaat dan vooral om bedrijven die werkzaam zijn in de IT, het transport en de logistiek.
Krachteloos
Als Rusland tot agressie overgaat, zal een fors pakket aan sancties klaarliggen, zei minister Hoekstra van Buitenlandse Zaken eerder. Maar volgens de Nederlandse oud-ambassadeur Keller zijn sancties bijna altijd krachteloos. "Het ziet er dapper uit en klinkt stoer, maar ze zijn vrijwel altijd te omzeilen. Nu al zijn er sancties tegen Rusland, zoals een exportverbod in bepaalde sectoren. Maar via constructies, zoals export via derde landen, gaat de handel in de praktijk toch door. Ook het vermogen van veel rijke Russen is al lang in het buitenland."
Keller wijst erop dat de situatie uiteraard verandert als er oorlog uitbreekt. "Dan zal er mogelijk toch een exodus van kapitaal en bedrijfsactiviteiten ontstaan. Maar laten we niet op de zaken vooruitlopen en hopen dat Rusland verstandig is."
