Boostercampagne 'op stoom', maar er zijn ook nog veel twijfelaars
Iets eerder dan verwacht kunnen (bijna) alle volwassenen een afspraak maken voor een boostervaccinatie, nu sinds vandaag ook 18-jarigen kunnen bellen voor een afspraak. Maar gaat het prikken snel genoeg? Vier vragen en antwoorden over de boostercampagne.
Hoeveel boosterprikken zijn er nu gezet?
Tot en met 2 januari zijn ruim 4,5 miljoen boosterprikken gezet. In totaal is nu bijna 40 procent van de ongeveer 12 miljoen volledig gevaccineerden 'geboosterd'. Vorige week was dat nog ongeveer een kwart. Van alle 18-plussers (dus inclusief de mensen die niet zijn ingeënt) heeft 32 procent een booster gekregen. Deze week staan bijna 1,6 miljoen boosterprikken gepland.
Het RIVM verwacht dat het boosterpercentage de komende weken snel zal toenemen. Volgens RIVM-epidemioloog Susan van den Hof is de campagne "goed op stoom", nu iedere volwassene de kans heeft om een afspraak te maken.
Wie snel een boosterprik wil, kan zonder afspraak hier in Leeuwarden terecht:
Gisteren toonde demissionair minister De Jonge van Volksgezondheid zich iets minder optimistisch. Volgens de bewindspersoon, die na deze week wordt opgevolgd door Ernst Kuipers, is de 'boosteropkomst' lager dan gehoopt. De Jonge wil het liefst dat 90 procent van de 18-plussers die volledig zijn ingeënt ook voor een booster gaat. Die 90 procent wordt ook genoemd in het nieuwste advies van het Outbreak Management Team (OMT), dat vandaag online is gezet.
Is het uiteindelijke doel dat 90 procent van de gevaccineerden een booster krijgt?
De Jonge zei gisteren dat we volgens hem moeten vasthouden "aan die doelstelling van minstens 90 procent", maar die is nergens vastgelegd als officiële ambitie. Wel heeft het RIVM op basis van die 90 procent gemodelleerd hoe het aantal opnames van coronapatiënten in de ziekenhuizen en op de IC's er de komende weken uit zal zien. Conclusie: dat aantal neemt in de tweede helft van januari weliswaar toe, maar de extra opnames blijven volgens het OMT "beperkt", ook als de scholen op 10 januari weer opengaan.
De verwachting is dat er dan eind januari, begin februari tussen de 100 en 620 coronapatiënten op de IC liggen en tussen de 400 en 2400 op de verpleegafdelingen van ziekenhuizen. Ter vergelijking: nu liggen er zo'n 1700 coronapatiënten in het ziekenhuis en bijna 500 op de IC's.
Het OMT heeft dus gerekend met een boosterpercentage van 90 procent, maar opvallend genoeg staat in hetzelfde OMT-advies dat dat percentage waarschijnlijk "te optimistisch" is. Dat zou betekenen dat het aantal ziekenhuisopnames straks hoger uitvalt, hoewel dat ook afhankelijk is van andere factoren, zoals de kans op ernstige ziekte door omikron en de effectiviteit van de vaccins.
Om het "optimistische" scenario van 90 procent te halen, moeten er nog veel boosterprikken worden gezet:
Marc Bonten, als epidemioloog en microbioloog lid van het OMT, verduidelijkt tegenover de NOS overigens dat de 90 procent geen voorwaarde is om te kijken naar eventuele versoepelingen. "Hoe meer mensen de booster halen, hoe beter het wel is."
Wil iedereen een booster?
Niet iedereen staat te springen om een tweede of derde prik in zijn arm. Bovendien komt niet iedere 18-plusser daar nu voor in aanmerking. Volwassenen die minder dan drie maanden geleden hun laatste inenting hebben gekregen of in die periode corona hebben gehad, moeten nog even wachten. Persbureau ANP heeft becijferd dat het gaat om ruim 1 miljoen mensen.
Ondertussen komen bij de Vaccinatie Twijfel Telefoon momenteel veel vragen binnen over de boosters, zegt internist en initiatiefnemer Robin Peeters. Zo'n twee derde van alle vragen gaat erover, schat hij in. "Dat aantal is de afgelopen weken toegenomen, ook onder jongere mensen. Het zijn vaak twintigers en dertigers die met vragen zitten, ook met algemene vragen over de booster." Dat betekent dat het nut en de noodzaak van de boostercampagne beter uitgelegd moet worden, denkt hij.
Volgens demissionair minister De Jonge van Volksgezondheid ben je met twee prikken onvoldoende beschermd tegen de omikronvariant. Daarom wil hij het liefst dat 90 procent van de 18-plussers die volledig zijn ingeënt ook voor een booster gaat:
De twee vragen die het vaakst worden gesteld: waarom zou ik nóg een keer moeten prikken als ik al twee vaccinaties heb gehad? En krijg ik weer bijwerkingen, net als de vorige keer?
Hoe zit het met de bijwerkingen?
Vermoeidheid, koorts, pijn op de prikplek: de gemelde bijwerkingen na een boostervaccinatie lijken op die na eerdere coronaprikken, zegt Lareb-directeur Agnes Kant. Bij het bijwerkingencentrum komen er ongeveer 800 tot 1000 meldingen per dag over binnen, minder dan in eerdere prikperiodes. "Dat heeft misschien te maken met gewenning", denkt Kant.
Tegelijkertijd zijn er twee bijwerkingen die opvallen, zegt ze. "Het lijkt erop dat we relatief veel meldingen krijgen van pijn op de prikplek en zwelling van de lymfeklier. Dat laatste wordt als heftiger ervaren dan bij de eerdere prikken." Kant benadrukt dat dit een algemene indruk is en geen precieze analyse van de meldingen van de afgelopen weken, want die is er nog niet.
In haar eigen omgeving hoort de Lareb-directeur wel dat sommige mensen meer last hebben van de booster dan van hun eerdere coronavaccinaties, maar harde cijfers daarover ontbreken nog. Volgens Kant speelt vermoedelijk mee dat veel 45-plussers het Moderna-vaccin als booster krijgen, dat relatief vaker bijwerkingen geeft.
