Nette jongens die Hollanders, maar er wordt ook wat geruzied rond het dartbord

• Oscar van der Horst

  redacteur NOS Sport

Valsspelen is een groot woord, maar sportief is het niet. Praten, stampen, treuzelen en klikken met je pijlen; op het wereldkampioenschap darts verzamelen zich ook de koningen van de psychologische oorlogsvoering in Alexandra Palace, waar vandaag het WK wordt hervat met de derde ronde.

"Je moet ook niet vergeten dat het best om veel geld gaat", zegt Jeffrey de Zwaan. "Maar het hoort er inmiddels een beetje bij, je probeert je tegenstander te breken. Je moet mentaal sterk zijn, anders heb je ook niks bij de PDC te zoeken."

De Zwaan is met zijn 25 jaar nog een relatief jonge darter binnen de hoogst aangeschreven bond. Maar ook hij kan al goed meepraten over de spelletjes die rond het bord worden gespeeld, waar de mensen voor de televisie en in de zaal amper wat van meekrijgen.

Beetje respect

"Ik ben er zelf niet de speler voor", aldus De Zwaan. "Maar een tegenstander die nu bij mij iets probeert, kan honderd procent zeker iets terugverwachten. Het gaat ook om een beetje respect naar elkaar toe."

En als het om respect gaat, hebben de Nederlandse darters een goede naam. Dat komt mede door de acties die vanuit de nationale dartsbond worden ondernomen, ook gericht op dopinggebruik en matchfixing waar de snelgroeiende sport mee te maken heeft gekregen.

"De jeugd krijgt gedragsregels van ons mee via onze Fair Play Campagne", vertelt directeur Paul Engelbertink. "Maar wat betreft sportiviteit is de scheidslijn dun. Als iemand zijn flight laat vallen, kan het natuurlijk ook per ongeluk gebeurd zijn. En zo zijn er nog tal van voorbeelden."

Hoewel het inmiddels een onderdeel van het spel geworden is, is darter Vincent van der Voort juist trots op het nette imago van de Nederlanders.

"Bovendien, ik haal mezelf er meer mee uit mijn spel als ik het doe", aldus de 46-jarige Van der Voort, inmiddels wel aan wat fratsen gewend. "Dat ze me uit mijn spel halen, mag me gewoon niet meer gebeuren. Daar draai ik inmiddels lang genoeg voor mee."

Regerend wereldkampioen Gerwyn Price staat er ook om bekend de confrontatie op te zoeken. Op YouTube zijn meerdere compilaties te vinden van de geblokte Welshman.

Callers hebben tegenwoordig ook de bevoegdheid in te grijpen, mochten ze merken dat iemand alle registers opentrekt om de tegenstander te ontregelen. En dat vindt Marco Meijer, die bij al heel wat toppers de scores mocht omroepen, een logische zaak.

Het darts is volgens hem groot geworden door een hogere amusementswaarde, met feestende en zingende fans op volle tribunes. En daar werken spelers die elkaar intussen het leven zuur maken en wedstrijden vertragen niet aan mee.

Incident tijdens Masters

Zelf herinnert Meijer zich nog een incident tussen Scott Waites en Dave Parletti, een partij onder zijn leiding tijdens de BDO World Masters. "Waites wilde ineens niet meer verder spelen. Had ik weer. Vaak gaan darters dingen zoeken als ze achter staan."

"Bij de PDC heeft de schrijver inmiddels een oortje in en wordt hij geattendeerd op onsportief gedrag als de camera's iets hebben waargenomen wat we niet hebben gemerkt", legt Meijer uit. "Zo kan hij dat aan de caller doorgeven en kan er worden ingegrepen."

De Nederlander Rick Hofstra werd bijna achttien jaar geleden de dupe van misschien wel de opmerkelijkste truc. De onervaren Fries gooide tijdens het WK zijn eigen glazen in tegen Mervyn King, die niet lekker in de wedstrijd zat en zijn frustratie uitte door te zeggen dat de afmetingen van de baan niet klopten.

Na een onderbreking van ruim twintig minuten om alles na te meten, dankzij de instemming van Hofstra, bleken de spelers inderdaad twee centimeter te dicht op het bord te hebben gestaan. Na de hervatting raakte Hofstra geen pijl meer en verdween hij van het wereldtoneel.

En is het toeval dat Adrian Lewis onder de strengere regelgeving is weggezakt op de wereldranglijst? De tweevoudig wereldkampioen kwam dit jaar de tweede ronde niet eens meer door en wordt door velen gezien als de onvolprezen meester van de intimidatie.

Zelf incasseert hij wat moeilijker, getuige de duw die hij de tegenstribbelende Jose Justicia eens gaf. Die leverde hem een schorsing op, een dieptepunt in een reeks incidenten.

Beveiliging opgetrommeld

Tijdens een wedstrijd tegen Peter Wright moest er onlangs zelfs beveiliging aan te pas komen om een eind te maken aan het geruzie. "En daarna altijd de vermoorde onschuld spelen", kent Van der Voort de streken van de Engelsman goed. "Maar misschien heeft hij daar wel van geleerd."

Toch spreekt Van der Voort met respect over Lewis. "Het is ook een kwaliteit van hem. 'Per ongeluk' een paar keer op een loszittende plank in het podium gaan staan, is ook gewoon slim. En als spelers ineens langzamer gaan gooien, is dat natuurlijk ook niet verboden."

Treuzelen kan zelfs op een sportieve manier, heeft De Zwaan ondervonden. "Ik ben een snelle darter, maar Justin Pipe gooit bijvoorbeeld heel traag. Maar hij is altijd snel bij het bord en er snel weer bij vandaan. Dat vind ik dan weer heel netjes."