Veel meer klachten over drukte op stroomnet en uitgeschakelde zonnepanelen
Consumenten hebben steeds vaker last van drukte op het stroomnet. Vooral in de polders en in oudere stadswijken en dorpen kunnen verouderde delen van het stroomnet de groei van het aantal zonnepanelen niet aan. Daardoor schakelen zonnepanelen uit, juist als het zonnig is en panelen dus veel opbrengen.
Het aantal klachten dat consumenten daarover doorgeven aan de netbeheerders groeit dit jaar voor de vierde keer op rij. Het gaat om ruim 3200 klachten, 45 procent meer dan een jaar geleden. Vorig jaar verdubbelde het aantal klachten al.
De groei van het aantal klachten hangt samen met de toename van het aantal zonnepanelen, stelt Netbeheer Nederland. "Die liggen inmiddels op anderhalf miljoen daken, en meestal gaat het gewoon goed", benadrukt een woordvoerder.
Hoe groot het probleem precies is, is niet bekend: mensen moeten het zelf opmerken en zich melden bij de netbeheerder. Maar veel mensen merken waarschijnlijk niet dat hun zonnepanelen soms niets doen. "Dat zien alleen de mensen die heel precies in een app hun opbrengst bijhouden", zegt Maud Weide van Vereniging Eigen Huis. "Ik denk dat die groep niet heel groot is."
Spanning
Dat de krapte op het stroomnet bedrijven en grootverbruikers raakt, die daardoor bijvoorbeeld niet kunnen worden aangesloten, is bekend. Maar dat je er als consument ook mee te maken kan krijgen, was nieuw voor Willem Hiemstra uit Eenrum. "Ik heb dertig panelen laten leggen, maar afgelopen zomer deden ze zo'n acht tot tien keer niets", zegt Hiemstra.
Het gaat eigenlijk ook om een ander probleem bij de grootverbruikers, legt Maarten de Jong van Enexis uit, die zich samen met andere netbeheerders met de 'spanningshuishouding' bemoeit. "Bij de grootverbruikers hebben we soms simpelweg geen ruimte op het net om ze aan te sluiten. Er is voor hen niet genoeg stroomcapaciteit."
Zonnige dagen
Bij consumenten met zonnepanelen speelt iets anders. Op zonnige dagen wordt veel stroom geproduceerd door zonnepanelen, terwijl er weinig wordt verbruikt. Als er te veel stroom op het lichtnet komt die niet kan worden afgevoerd, en de stroomkabels niet genoeg capaciteit hebben, loopt de netspanning op.
Als die spanning te hoog oploopt, schakelen de zogenoemde omvormers vanwege de veiligheid vanzelf uit. Op die momenten moeten mensen dus gewoon weer het vaste elektriciteitsnet gebruiken, wat geld kost.
In de helft van de gevallen kunnen de problemen worden opgelost door de kabel van de meterkast naar de panelen vervangen, stelt Netbeheer Nederland. Maar in andere gevallen ligt het probleem buitenshuis. "Als huiseigenaren verduurzamen, mogen ze niet de dupe worden van achterstallig onderhoud van het elektriciteitsnet", zegt Weide van Vereniging Eigen Huis.
Een oplossing is er wel: als de netbeheerders in de komende jaren een derde van het laagspanningsnetwerk vervangen. Maar waar de schop het eerst de grond in moet, is lastig in te schatten. "We zouden graag de spanningsdata van slimme energiemeters ontvangen, zodat we zien op welke plekken de nood het hoogst is", zegt Maarten de Jong van Enexis. Er loopt een aanvraag bij de Autoriteit Persoonsgegevens. Daarbij gaat het alleen om de spanning, niet om de privacygevoeligere verbruiksdata, benadrukt De Jong.
Cruciaal
Maar ook met die data gaat het nog jaren duren voordat alle delen van het stroomnet zijn omgekat. En dat terwijl er nog veel groene ambities liggen. "Ik maak me daar wel zorgen over. De vraag naar elektrificatie zal alleen maar groeien, met warmtepompen en elektrische auto's", zegt Weide. "Het elektriciteitsnet is cruciaal voor de energietransitie."
